ایجاد ارزش های کاری و سازمانی می‌تواند کسب‌وکار شما را به محلی برای پرورش اصول اخلاقی بدل کند. اعتماد، مؤلفه حیاتی برای سلامت یک کسب‌وکار است. مطابق یک نظرسنجی که به‌تازگی توسط موسسه گالوپ انجام شده، اعتماد مردم به شرکت‌های کوچک در سطح بسیار بالایی قرار دارد؛ ازاین‌رو صاحبان کسب‌وکار باید پیش از هر چیزی به دنبال برپایی یک چارچوب اخلاقی مستحکم برای فعالیت‌های اقتصادی خود باشند. آن دسته از کارآفرینانی که مالک شرکت‌های کوچک با منابع محدود و مسئولیت‌های بی‌شمار هستند، چندین روش ساده اما اثربخش برای ایجاد یک فرهنگ اخلاقی و برقراری جریان اعتماد در سازمان خود وجود دارد؛ بی‌آنکه نیازی به طراحی مجدد سامانه‌ها و ساختارهایی جدید باشد.
کتی لاولر، معاون ارشد اخلاق سازمانی یو اس بنک می‌گوید: «کسب‌وکارهای کوچک با وجود برخورداری از مزیت‌هایی ذاتی، آسیب‌پذیری بسیار بالایی نیز دارند.» وی در ادامه می‌افزاید: «کسب‌وکارهای کوچک بر مبنای روابط کاری فردی، رونق می‌گیرند. وقتی این روابط به اندازه کافی مستحکم باشند و مشتریان نیز احساس خوبی نسبت به آن کسب‌وکار داشته باشند، سطح اعتماد افزایش پیدا می‌کند. اما اگر حتی معضل کوچکی در سطح فردی در یک سازمان ایجاد شود، ممکن است اعتماد سازمانی را هم خدشه‌دار کند.»
کسب‌وکارهای کوچک می‌توانند با سرمایه‌گذاری در اخلاق کاری و سازمانی و با تاکید بر ارزش‌هایی خاص، سطح اعتماد مشتریان خود را که پیش‌تر برای به دست آوردن آن‌ها تلاش بسیاری کرده‌اند، حفظ کنند و ارتقا بدهند..
چالش‌های مسیر پیاده‌سازی ارزش های کاری و سازمانی
اولین مانعی که بر سر راه برپایی یک چارچوب اخلاقی در یک سازمان وجود دارد، چیزی نیست جز کم یابی منابع.
داون الم، مدیر اجرایی مرکز اخلاق عملی دانشگاه سنت توماس می‌گوید: «کسب‌وکارهای بزرگ، به‌طورمعمول دارای یک معاون ارشد امور اخلاقی و همچنین زیرساخت‌هایی هستند که نسبتاً خوب تعریف شده‌اند و جایگاه مناسبی در ساختار سازمانی دارند.» وی در ادامه افزوده است: «متأسفانه کسب‌وکارهای کوچک دارای چنین بخش‌هایی نیستند.» گفتنی است دانشگاه سنت توماس، در حال برپایی یک مرکز امور اخلاقی برای کسب‌وکارهای کوچک است تا بتواند با حمایت از کسب‌وکارهای کوچک، آن‌ها را در کار ادغام چارچوب‌های اخلاقی در فعالیت‌های تجاری‌شان یاری دهد. آن‌طور که گفته شده، یو اس بانک، حامی این دانشگاه در انجام این پروژه است.
عمدتا مالک کسب‌وکارهای کوچک خود اداره امور اخلاق سازمانی را در کنار دیگر وظایف، به‌صورت غیررسمی بر عهده دارد. چالش دیگر، درست از همین مسئله ناشی می‌شود که چون کسب‌وکارهای کوچک غالباً حول محور یک فرد یا تیم رهبری کوچک، اداره می‌شود، ممکن است این تصور برای مالکان کسب‌وکار ایجاد شود که اخلاق سازمانی، همان اخلاق فردی آن‌ها در محیط کار است.
الم می‌گوید: «گاهی اوقات، بسیاری از افراد گمان می‌کنند که خود واجد اخلاق حسنه هستند. ممکن است واقعا هم همین‌طور باشد؛ اما همان اخلاق و چارچوب‌های ارزشی هم باید مستند، ابلاغ و در محیط سازمانی، پیاده‌سازی شود.»
در ادامه به این خواهیم پرداخت که مالکان کسب‌وکارهای کوچک، چگونه می‌توانند به این چالش‌ها غلبه و مجموعه‌ای یکتا از ارزش‌ها را برای جلب اعتماد مشتریان ایجاد کنند.
توسعه و ترویج ارزش‌ها به‌صورت مشترک
برای برپایی ارزش‌های سازمانی، لازم است که یکایک کارکنان، آغوش خود را به روی پذیرش آن‌ها باز کنند. کسب‌وکارهای کوچک در این زمینه، مزیت دارند؛ چرا که می‌توانند وقت زیادی را صرف توسعه فهرست از ارزش‌های کلیدی کنند.
لولر می‌گوید: «شما می‌توانید در یک سازمان کوچک‌تر از یک رویکرد شخصی‌تر برای شکل دادن به فرهنگ اخلاقی سازمان خود بهره بگیرید.» وی می‌افزاید: «رهبری ممکن است بتواند ارتباط نزدیک‌تری با جمعیت کارکنان سازمان برقرار کند. ازاین‌رو ساده‌تر می‌توان گروه‌های کاری را حول یک هدف و مجموعه ارزشی مشترک، همراستا کرد.»
از کلیه اعضای خود برای مشارکت در برپایی چارچوب‌های اخلاقی دعوت به عمل آورید و از آن‌ها بپرسید که نگاهشان به ارزش‌های جاری شرکت چیست و بهتر است چه ارزش‌های دیگری به آن اضافه شود.
همراستا کردن ارزش‌های و چشم‌اندازهای کاری
هنگام توسعه ارزش های کاری و سازمانی مطمئن شوید که آن‌ها ویژه ماموریت و مدل کسب‌وکاری خاص شما هستند. برای مثال، شرکتی که محصولات خاصی را به فروش می‌رساند، می‌تواند ارزش‌های اخلاقی را فراتر از صداقت، هدف‌گذاری کند و دامنه آن را به کیفیت و عملکرد محصول، گسترش دهد.
برای شناسایی ارزش‌هایی که با کسب‌وکار شما مطابقت دارند، الم پیشنهاد می‌کند که پیش از هر چیز، ابتدا اصول کسب‌وکاری خود را تصریح کنید. وی می‌گوید: «ابتدا کار را با ماموریت و چشم انداز کلید بزنید. این می‌تواند تبدیل به پایه و اساس کار شما و آنچه به دنبال آن هستید، شود.»
منشور اخلاقی برای سازمان خودت تهیه کنید
الم در قالب گام بعدی، توصیه می‌کند دست به پیاده‌سازی مجموعه ارزش‌های بزنید که پایدار و مانا هستند و در تاروپود تصمیمات و اقدامات روزمره کارکنان، تنیده می‌شوند. وی می‌گوید: «این چیزی است که کار مداوم و جدی را طلب می‌کند و شما پیش از هر چیز به فرهنگی نیاز دارید که پشتیبان ارزش‌های مطلوب شما باشد.»
ارزش‌های سرمشق برای کارکنان
برپایی و اجرای ارزش‌های اخلاقی، در وهله اول به راهبرانی نیاز دارد که در گفتار و عمل، پایبند به آن‌ها باشند. الم می‌گوید: «شما به رهبران و مدیرانی نیاز دارید که ارزش‌ها را می‌فهمند، با آغوش باز، پذیرای آن‌ها هستند و به راحتی آن‌ها را به کار می‌بندند.»
علاوه بر این، کارکنان باید پایبندی به اصول اخلاقی را با خود تمرین کنند و ارزش‌های شرکت در گفتار و کردار خود نشان بدهند. می‌توان در صورت بروز مشکلات، ارزش‌ها را با تیم‌ها به بحث گذاشت و به راهکارهای هوشمندانه نیز دست یافت.
ارزیابی عملکرد با ارزش‌های نهفته در ذهن
الم با بازگو کردن یکی از معضلات اخلاقی‌ای که صاحبان کسب‌وکار با آن روبه‌رو هستند، گفت: «برای مثال، فرض کنید در یک فروشگاه، فروشندگان، نقطه نظری بسیار خوش‌بینانه نسبت به یک محصول دارند؛ حال آنکه مشتریان پیش از هر چیزی احساس گمراهی می‌کنند. ازاین‌رو صاحب فروشگاه سعی کرد کارکنان خود را متقاعد کند تا صداقت را در اولویت خود قرار دهند.»
الم تمام تمرکز خود را معطوف به سامانه‌های ارزیابی عملکرد کرده که به کارکنان نه بر مبنای رضایت مشتریان که بر اساس میزان فروش، پاداش اعطا می‌کنند و این حوزه را دارای فرصت‌های نابی برای پیشرفت می‌داند.
در کنار روش‌های زیادی که برای ادغام ارزش‌ها در عملیات داخلی یک سازمان وجود دارد، ارزیابی عملکرد کارکنان بر مبنای معیارهای اخلاقی و اعطای پاداش به آن‌ها یکی از قدرتمندتری راهبردهای ممکن در این حوزه است.
نمایش ارزش‌ها
اگر بتوانید ارزش های کاری و سازمانی خود را برای دیگرانی که بیرون از سازمان شما هستند، به نمایش بگذارید، به جامعه وسیع‌تری دست پیدا خواهید کرد (اعم از مشتریان کنونی و بالقوه، همکاران صنعتی، تجاری و غیره) و این اثر مثبتی بر فراگیری برند شما می‌گذارد.
لولر می‌گوید: «کسب‌وکارهای کوچک نباید از قدرت سرمایه‌گذاری در جامعه کاری برای برقراری اعتماد، غافل شوند.» وی در ادامه می‌افزاید: «کسب‌وکارهای کوچک می‌توانند با یافتن انگیزه‌ای که کارکنان و مشتریان را سر شوق بیاورد، تعهد خود را به انجام خوب کارها به نمایش بگذارند.»
این بسیار فراتر از کمک‌ها یا حمایت‌های مالی است. زمینه‌هایی نظیر میزبانی فرصت‌های آموزشی برابر در جامعه کاری، ارائه خدمات هماهنگ با کسب‌وکار شما یا پرداخت حقوق مازاد به کارکنان در ازای انجام کار داوطلبانه، همگی می‌توانند بازخورد مثبتی در فضای کسب‌وکار برای یک شرکت ایجاد کنند.
تشویق کارکنان برای گفت‌وگوی بی لکنت و راحت
ارزیابی اخلاقی هر اقدام، تصمیم و سیاست، به یک روند پایدار و پیوسته نیاز دارد. و این وظیفه‌ای است که از مالک گرفته تا کارکنان باید به آن پایبند باشند.
الم می‌گوید: «ما باید محیطی را ایجاد کنیم که در آن هیچ‌کس هراسی از حرف زدن در مورد اینکه نمی‌داند چه کار باید بکند یا آنکه دارد با معضلی دست‌وپنجه نرم می‌کند، نداشته باشد. شما باید فرهنگی را پی‌ریزی کنید که در آن همه جرات حرف زدن داشته باشند؛ حتی اگر چنین امکانی به بهای از دست رفتن برخی منافع اقتصادی تمام شود.»
طی نمودن این مراحل، منجر به ایجاد ارزش‌های معناداری در یک سازمان می‌شود؛ حتی اگر یک برنامه اختصاصی برای برپایی چارچوب‌های اخلاقی نداشته باشند.
لولر می‌گوید: «مشاغل کوچک نباید احساس کنند که نیاز به ایجاد ساختارها و سامانه‌های دقیق برای ارتقا ارزش‌های اخلاقی دارند. هیچ کدام از اقدامات مطرح‌شده در بالا نیاز به منابع قابل‌توجهی ندارند و تنها نیازمند هدفمندی هستند.»
