صنعت بانکداری دستخوش تحولات دگرگون ساز و توفنده‌ای دیجیتالی است و سپرده‌های برخط، نقل‌وانتقال وجوه با استفاده از تلفن همراه و پرداخت الکترونیکی قبوض به هنجارهایی عادی در این صنعت، تبدیل‌شده‌اند.
تقاضای روزافزون مشتریان برای خدمات بانکی دیجیتال، منجر به پیشرفت‌های فناورانه خیره‌کننده در این صنعت شده است و هوش مصنوعی هم توانسته خود را قلب این تحولات، جای دهد.
در ادامه ما به این خواهیم پرداخت که اساساً بانکداری دیجیتال، دقیقاً چیست، چگونه در گذر زمان، تکامل یافته و چه آینده ای در انتظار آن است.
بانکداری دیجیتال چیست؟
بانکداری دیجیتال در واقع دیجیتالی سازی تمامی فرآیندهای پشت و جلوی صحنه سازمانی در بانکداری است. این بدان معناست که بانک‌های دیجیتال می‌توانند با تکیه بر هوش مصنوعی، عملیات پشت‌صحنه سازمانی خود را (از قبیل وظایف مدیریتی و پردازش داده‌ها) خودکار کنند و بار بزرگی را از دوش کارکنان خود بردارند.
بانک‌های دیجیتال نه‌تنها به کاربران خود اجازه می‌دهند که از راه دور و به‌صورت برخط اقدام به واریز و انتقال وجوهات کنند، بلکه این امکان را در اختیار آن‌ها می‌گذارند که بتوانند راحت‌تر وام دریافت کنند و به خدمات مدیریت دارایی شخصی‌سازی‌شده دسترسی داشته باشند.
تحول دیجیتال در صنعت بانکداری
ظهور بانکداری دیجیتال به دلیل تقاضای فزاینده مشتریانی بود که همواره به دنبال راهکارهای اثربخش‌تری برای دسترسی به سوابق بانکی و فهرست تراکنش‌های مالی در خارج از شعب بانکی بودند. تحولات بانکداری دیجیتال با ارائه محدود خدمات بانکی به‌صورت برخط، کلید زده شد.
خدمات بانکداری دیجیتال، هم توسط مؤسسات بانکی سنتی و هم شرکت‌های نوپای فعال در حوزه مالی ارائه می‌شود و بیشتر توان خود را معطوف به خدمات پایه‌ای همچون پرداخت الکترونیکی قبوض و انتقال وجوهات کرده است. این خدمات معمولاً از طریق وب‌سایت‌های بانک‌ها به مشتریان ارائه می‌شوند که در آن مشتریان پس از وارد کردن اطلاعات حساب خود می‌توانند به سوابق مالی‌شان دسترسی داشته باشند.
بانکداری برخط، الهام‌بخش بانکداری همراه بوده است که دقیقاً همان خدمات را روی بستر تلفن همراه هوشمند و تبلت در اختیار کاربران قرار می‌دهد. بانک داری همراه به کاربران اجازه می‌دهد که بتوانند امورات روزمره بانکی خود را از طریق گوشی‌های خود انجام دهند و شامل تمامی قابلیت‌های بانکداری دیجیتال است که از طریق درگاه‌های اینترنتی به کاربران عرضه می‌شوند.
اگرچه بسیاری از بانک‌های سنتی، خدمات خود را به‌صورت برخط نیز ارائه می‌دهند؛ اما بانک‌های کاملا دیجیتال، به طور کامل و صددرصدی الکترونیک هستند و هیچ شعبه فیزیکی ندارند. این بانک‌ها برای ارائه خدمات مالی و پشتیبانی از مشتریان خود به هیچ شعبه یا محل استقرار فیزیکی وابسته نیستند و در عوض به پلتفرم‌های دیجیتالی تکیه دارند که مطلوب نسل هزاره و نسل زی است.
روندهای صنعت بانکداری دیجیتال
در گزارشی که توسط بیزینس اینسایدر اینتلیجنس تهیه شده، آمده است که بانک‌های کاملا دیجیتال که از آن‌ها با عنوان نئوبانک‌ها یاد می‌شود، توانسته اند به دلیل پاسخگویی به تقاضای نسل فناوری‌خواه، دست بالاتر را نسبت به بانک‌های سنتی داشته باشند و از آن‌ها پیشی بگیرند.
مطابق با این گزارش، ۸۹ درصد از آمریکایی‌های شرکت‌کننده در نظرسنجی گفته‌اند که از کانال‌های بانکداری همراه استفاده می‌کنند و ۷۰ درصد نیز اذعان داشته‌اند که بانکداری همراه تبدیل به اصلی‌ترین روش آن‌ها برای دسترسی به حساب بانکی‌شان شده است.
رشد پلتفرم‌های ارائه‌دهنده بانکداری به عنوان یک سرویس (BaaS) منجر به افزایش ارائه خدمات بانکی دیجیتالی شده است؛ چرا که بانک‌های سنتی نیز به تکاپو افتاده‌اند تا API های خود را در اختیار فینتک ها و توسعه‌دهندگان شخص ثالث قرار دهند. در گزارش بیزینس اینسایدر اینتلیجنس به این نکته اشاره شده است که بانک‌های سنتی، روزبه‌روز، درهای زیرساخت‌های خود را بیشتر و بیشتر به روی فینتک ها و استارتاپ‌ها باز می‌کنند تا بتوانند به کمک آن‌ها خدمات دیجیتالی نوینی را توسعه بدهند.
اگرچه BaaS هنوز در ابتدای راه خود است؛ اما بریتانیا توانسته در این حوزه به پیشرفت‌های خیره‌کننده‌ای دست پیدا کند و حتی مقررات بالادستی برای آن را تنظیم کند؛ اتفاقی که به‌زودی توسط دیگر کشورهای جهان نیز رخ خواهد داد. نوآورترین بانک‌های جهان، در حال حاضر از مزیت‌های این فناوری بهره می‌برند و سایر بازیگران صنعت بانکداری نیز فهمیده‌اند که برای ماندن در کورس رقابت، چاره‌ای جز ارائه خدمات دیجیتالی ندارند.
