تئوری‌های سرمایه گذاری رقابتی زیادی در مورد چگونگی یافتن بهترین سرمایه گذاری‌ها بر اساس بازه زمانی، تحمل ریسک و اهداف خاص وجود دارد. روشی که ریشه آن به کتاب «سرمایه گذار هوشمند» بنجامین گراهام Benjamin Graham برمی‌گردد، شناسایی سهام کم بها داده شده است که به دلایلی با قیمت‌هایی بسیار کمتر از ارزش پایه خود به فروش می‌رسند.
چگونه سهام کم بها داده شده را پیدا کنیم
ابزارهای یافتن سهام کم بها داده شده
این روزها، ابزارهای آنلاین رایگانی وجود دارد که سرمایه گذاران را قادر می‌سازد ایده‌های سرمایه گذاری را در عرض چند ثانیه جستجو و فیلتر کنند.
در سطح بین المللی جستجوگرهای سهام مانند گوگل استاک اسکرینر Google Stock Screener یا یاهو استاک Yahoo Stock Screener معروف هستند. اگر می‌خواهید قابلیت‌های جستجوی عمیق‌تری داشته باشید می‌توانید با پرداخت مبلغی از ابزارهای پولی استفاده کنید.
آنچه این ابزارها انجام می‌دهند این است که معیارهای مالی هزاران شرکت را تجزیه و تحلیل کرده و آنهایی را که با استراتژی‌تان همخوانی دارند را به شما معرفی می‌کنند. به عنوان مثال، اگر نسبت قیمت به درآمد (پی به ای) باید کمتر از ۱۵ باشد، صفحه نمایشگر هیچ شرکتی با نسبت P/E بالاتر از ۱۵ را نشان نمی‌دهد.
تفاوت‌ها و خصوصیات بازار سهام صعودی و نزولی
شاخص‌های سهام کم بها داده شده
اما چگونه می‌توان این سهام را شناسایی کرد؟ شش معیار برای سرمایه گذاران وجود دارد:
۱- نسبت قیمت/درآمد پایین
هیچ بحثی در مورد قیمت سهام بدون ارجاع به یکی از متداول‌ترین (اما نه همیشه بهترین) معیارهای اندازه گیری ارزش نسبی سهام یعنی نسبت قیمت/درآمد (P/E) کامل نخواهد بود. هر شرکت دارای P/E مشخصی است. هرچه P/E بیشتر باشد، قیمت سهام نسبت به درآمد (سود) آن بالاتر است. اگرچه P/E نسبتاً پایین ممکن است نشان دهنده یک فرصت خرید باشد، اما باید به خاطر داشت که احتمالاً دلیلی برای پایین بودن P/E وجود دارد. به عنوان مثال، ممکن است یک شرکت درآمد بالایی را گزارش کند اما سرمایه گذاران حرفه‌ای که از نزدیک بازار را دنبال می‌کنند به این جمع بندی برسند که این شرکت تمام حقیقت را نمی‌گوید. در نتیجه قیمت سهام پایین باقی خواهد ماند و نسبت P/E جذاب به نظر می‌رسد. با این حال این سناریوها نادر هستند، بنابراین بهتر است که برای یافتن موقعیت‌های مناسب به نسبت P/E اعتماد کنید.
آموزش اصطلاحات بورس؛ نسبت قیمت به درآمد (P/E) چیست؟
۲- تأخیر در عملکرد نسبی قیمت
اگر قیمت سهام یک شرکت کمتر از سایر همتایان خود در همان صنعت باشد، این امر ممکن است نشانه عملکرد ضعیف آن باشد. چین حالتی ممکن است به چند دلیل اتفاق بیفتد. یک مورد این است که تحلیلگران سهام نسبت به معیارهای مالی خاصی ابراز نگرانی کنند. غیر معمول نیست که یک صدا از بین تحلیلگران اقتصادی یا رسانه‌های اقتصادی باعث ترغیب سهامداران به فروش و پایین آمدن قیمت شود. آنچه اتفاق می‌افتد این است که سرمایه گذاران قیمت را خیلی پایین می‌کشند تا جایی که قیمت سهام را کمتر از ارزش واقعی آن می‌کنند. در صفحات اقتصادی معمولاً گزینه‌ای برای مقایسه تاریخچه قیمت سهام در دوره‌های مختلف در مقایسه با سایر سهام و شاخص‌ها وجود دارد.
۳- نسبت رشد پایین قیمت / درآمد
نسبت رشد قیمت/درآمد (PEG) معیاری دقیق‌تر از P/E یک شرکت به تنهایی، در نظر گرفته می‌شود. وقتی به یک سهام نگاه می‌کنید، نسبت P/E را در نظر بگیرید و تقسیم بر نرخ رشد درآمد کنید. اگر این نسبت کمتر از ۱ باشد (به عنوان مثال P/E ۱۰ و رشد پیش بینی شده ۱۵٪ باشد نسبت PEG عدد ۰.۶۶ را به ما نشان می‌دهد)، در این حالت ممکن است سرمایه گذاران وزن بیشتری به عملکرد گذشته در مقایسه با فرصت‌های رشد آینده بدهند. توجه داشته باشید که پیش بینی رشد فقط یک پیش بینی است.
۴- سهام با سود تقسیمی بالا
اگر نرخ پرداخت سود سهام یک شرکت از رقبا بیشتر باشد، این موضوع ممکن است نشان دهد که قیمت سهام به وضعیت کم بها داده شده (در رابطه با پرداخت سود سهام) رسیده است. اگر شرکت از نظر مالی دچار مشکل نشود و پرداخت سود سهام در آینده هم بدون مشکل به نظر برسد، فرصت پرداخت سود سهام می‌تواند بازدهی کوتاه مدت و همچنین پتانسیل حرکت بالاتر قیمت سهام در آینده را فراهم کند.
۵- نسبت ارزش بازار پایین به ارزش دفتری
شرکتی که از ارزش بازار پایینی نسبت به ارزش دفتری (حقوق صاحبان سهام) برخوردار باشد ممکن است در وضعیت کم ارزش گذاری شده باشد. نکته اصلی درک ارزش واقعی دارایی‌های مشهود (زمین، ساختمان، پول نقد) و دارایی‌های نامشهود (سرقفلی، مالکیت معنوی) است. به عنوان مثال، شرکتی که اسباب بازی تولید می‌کند و می‌فروشد ممکن است صاحب املاکی نیز باشد. ارزش دارایی‌های متعلق به شرکت بالقوه می‌تواند بیش از تجارت اسباب بازی‌ای باشد که در آن فعالیت می‌کند. سرمایه گذاران ممکن است این امر را نادیده بگیرند و قیمت سهام منعکس کننده ارزش دارایی‌های پایه شرکت نخواهد بود.
۶- وجوه در گردش
بسیاری از سرمایه گذاران تأکید کمتری بر سود گزارش شده و بیشتر بر وجوه در گردش یعنی مقدار وجه نقد حاصل از تجارت پس از محاسبه کلیه هزینه‌ها دارند. سهمی که به دلیل درآمد کمتر گزارش شده با قیمت پایینی در حال معامله است از نظر وجوه در گردش می‌تواند موقعیت مناسبی باشد. این موضوع می‌تواند از این نظر جالب باشد که ببینیم دو شرکت متناظر از نظر وجه نقد دفتری با هم تفاوت دارند.
جمع بندی
هر یک از این معیارها به تنهایی برای تعیین ارزش سهام مناسب نیستند. هیچ معیار یا سنجه واحدی نمی‌تواند سرمایه گذار را مطمئن سازد که یک دارایی کم بها داده شده است. اگر چندین عامل مورد بحث در بالا وضعیت کم ارزش گذاری شده یک سهم را تأیید کنند، احتمالاً شما ناکارآمدی بازار را شناسایی کرده‌اید که فرصت خوبی برای سرمایه گذاری است.
