جو بایدن پس از شکست دونالد ترامپ در انتخاباتی بشدت نزدیک و دو قطبی، چهل و چهارمین رئیس جمهور آمریکا خواهد شد این مهم در حالی رخ می‌دهد که این کشور همچنان از مشکلات همه گیری ویروس کرونا رنج می‌برد.
برنامه‌های وی برای اقتصاد آمریکا احتمالاً با چالش حاکمیت تقسیم شده بین دو جناح روبرو خواهد شد زیرا جمهوری خواهان پیروزی‌های مهمی در کنگره بدست آورده‌اند. این وضعیتی است که به گفته بسیاری از تحلیلگران دست بایدن را برای انجام تحولات اساسی خواهد بست.
در این مطلب ۵ چالش اساسی بایدن در اقتصاد ایالات متحده مطرح شده است.
پنج چالش جو بایدن در اقتصاد آمریکا
۱- بایدن چگونه اقتصاد ایالات متحده را نجات خواهد داد؟
ماه‌هاست که اقتصاددانان از واشنگتن درخواست کرده‌اند تا کمک‌های بیشتری برای مقابله با ویروس کرونا اختصاص دهد. اما مذاکرات در بن بست گرفتار شده زیرا جمهوریخواهان علیرغم فشارهای شدید آقای ترامپ برای مصالحه، برنامه‌های پیشنهادی دموکرات‌ها را رد می‌کنند.
جمهوری خواهان اعلام کرده‌اند که قبل از ورود آقای بایدن به یک توافق دست خواهند یافت تا این آخرین موفقیت ترامپ در کاخ سفید باشد.
اما اگر این توافق رخ ندهد آقای بایدن که به فردی میانه رو مشهور است تا چه میزان در این زمینه موفق خواهد شد؟
در دوران کمپین انتخاباتی، آقای بایدن از برنامه‌های خود برای بخشش وام‌های دانشجویی، افزایش مستمری تأمین اجتماعی و تأمین مالی برای مشاغل کوچک صحبت کرده است. وی همچنین پیشنهادات بلند پروازانه‌تری مانند سرمایه گذاری ۲ تریلیون دلاری در حوزه انرژی‌های پاک، زیرساخت‌ها و حمل و نقل عمومی ارائه کرده است.
اما جمهوری خواهان احتمالاً در برابر هزینه‌های پیشنهادی از سوی کاخ سفید دموکرات مقاومت خواهند کرد و این امر بایدن را با چالش‌های دشواری در اقتصاد آمریکا مواجه خواهد کرد.
۲- چگونه نابرابری را برطرف می‌کند؟
با افزایش نابرابری درآمدی در ایالات متحده به بالاترین میزان در ۵۰ سال گذشته، لیبرال‌ها خواستار افزایش مالیات بر ثروتمندان هستند، پیشنهادی که نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد در میان عموم مردم نیز مورد حمایت گسترده قرار دارد.
در طی مبارزات انتخاباتی، آقای بایدن خواستار تغییر بخش‌هایی از قانون کاهش مالیات سال ۲۰۱۷ شد که توسط دونالد ترامپ امضاء شده است. او وعده داد که نرخ مالیات شرکت‌ها را از ۲۱ به ۲۸ درصد افزایش دهد.
کارشناسان تخمین زده‌اند که طرح وی می‌تواند در دهه آینده برای دولت آمریکا بیش از ۳ تریلیون دلار عایدی به همراه داشته باشد، پولی که می‌تواند بسیار مورد استقبال قرار گیرد زیرا همه گیری کرونا باعث افزایش میزان بدهی ملی آمریکا شده است.
اما در حالی که پیشنهادهای آقای بایدن به اندازه برخی دیگر از برنامه‌های مورد حمایت اعضای حزب دمکرات دور از دسترس نیست اما هرگونه تلاش برای افزایش نرخ مالیات می‌تواند با مخالفت شدید جمهوری خواهان و گروه‌های تجاری روبرو شود زیرا به گفته آنها مالیات‌های بالاتر به اقتصاد آسیب می‌رساند.
با توجه به اینکه اقتصاد در وضعیت نامطلوبی به سر می‌برد آیا آقای بایدن خود را به زحمت می‌اندازد؟
۳- آیا او می‌تواند آمریكا را متقاعد كند كه در مورد تغییرات اقلیم اقدامی انجام دهد؟
وقتی آقای بایدن از اولین برنامه خود برای مبارزه با تغییرات جوی رونمایی کرد، فعالان این حوزه بسیار ناامید شدند.
اما بهار امسال او با پیشنهادی گسترده‌تر که با کمک برخی از منتقدان سابق خود تهیه شده بود به میدان بازگشت. طرحی که شاید بلندپروازانه‌ترین برنامه ارائه شده توسط یک نامزد ریاست جمهوری آمریکا بوده است.
این برنامه شامل سرمایه گذاری ۴۰۰ میلیارد دلاری در تحقیقات مربوط به انرژی‌های تجدیدپذیر، تشدید مقررات مربوط به آلودگی خودروها، مقابله با آلاینده‌های شرکتی، ساخت نیم میلیون ایستگاه شارژ خودروهای برقی و از بین بردن آلودگی کربنی از نیروگاه‌ها تا سال ۲۰۳۵ است.
جمهوری خواهان هشدار می‌دهند که این طرح اقتصاد آمریکا را مدفون خواهد کرد. اما تصویب حتی یک نسخه محدود یا تمرکز بر روی مقرراتی که وی می‌تواند به عنوان رئیس جمهور تصویب کند هم چرخشی جدی نسبت به سال‌های زمامداری ترامپ خواهد بود، دوره‌ای که کاخ سفید زمین‌های ملی را برای حفاری نفت آزاد کرد، مقررات را کاهش داد و از تلاش‌های جهانی مانند توافق پاریس خارج شد.
سوال این است که بایدن کدام پیشنهادات را در اولویت قرار می‌دهد؟
۴- آیا او به جنگ‌های تجاری دونالد ترامپ پایان می‌دهد؟
روش‌های تهاجمی دونالد ترامپ از جمله حمله به متحدان، انتقاد از سازمان‌های بین المللی و اعمال تعرفه‌های جدید برای واردات از کشورهای جهان، شاید متمایزترین سیاست اقتصادی وی بوده است.
تردیدی وجود ندارد که آقای بایدن به دنبال شروعی دوباره است و مجدداً بر نقش آمریکا به عنوان متحد و رهبر در صحنه جهانی تأکید می‌کند، اما تفاوت تا چه حد است؟
وقتی نوبت به چین می‌رسد بایدن قول اقدامات «تهاجمی» را داده است و تعداد کمی از او انتظار دارند تعرفه‌های اعمال شده توسط ترامپ روی کالاهای چینی در دوران جنگ تجاری را حذف کند.
معاون سابق اوباما همچنین ایده تعرفه‌ها در شرایط دیگر را مورد تأکید قرار داده و برنامه‌هایی برای پرداخت هزینه از سوی کشورهایی که تعهدات اقلیمی و زیست محیطی را رعایت نمی‌کنند مد نظر دارد. بایدن هم مانند ترامپ قول داده تولید آمریکایی را احیاء کند و با توجه به الزامات شدیدتر «خرید محصولات آمریکایی» برای دولت، این امر می‌تواند ایالات متحده را در تضاد با قوانین تجارت بین المللی قرار دهد.
سازمان‌های بین المللی و متحدان دیرینه‌ای مانند کانادا و اروپا که توسط ترامپ رانده شده‌اند، احتمالاً می‌توانند حملات کمتری را انتظار داشته باشند. اما تنش‌ها ادامه خواهند داشت و در مورد انگلستان به طور خاص، توافق در مورد یک قرارداد تجاری ممکن است دشوارتر شود زیرا آقای بایدن تصریح کرده که چنین پیمانی از اولویت بالایی برخوردار نیست.
۵- آیا او غول‌های فناوری را تجزیه می‌کند؟
عملکرد غول‌های فناوری آمریکا در سراسر جهان مورد بررسی جدی است و در داخل ایالات متحده هم سیاستمداران چپ و راست خواستار قوانین سختگیرانه‌تری در زمینه‌هایی مانند رقابت و حفظ حریم خصوصی مصرف کننده هستند.
آقای بایدن به عنوان «آخرین چاره» از تجزیه شرکت‌ها حمایت کرده و از فیس بوک و دیگران انتقاد کرده است که در زمینه اطلاعات نادرست در پلتفرم‌های خود اقدامات کافی انجام نداده‌اند. وی پیشتر گفته بود از لغو قانونی كه شركت‌های فناوری را در قبال محتوای درج شده در سیستم پلتفرم‌شان محافظت می‌نماید، حمایت می‌كند.
اما او و معاونش كامالا هریس كه از حمایت گسترده سیلیكون ولی برخوردار شده‌اند اخیراً در این مورد سکوت کرده‌اند و چنین مواضعی را در دوران کمپین انتخاباتی خود به نمایش نگذاشتند.
برخی از تغییرات مورد بحث، کنگره را ملزم به اقدام می‌کند. اما کاخ سفید به تنهایی قدرت قابل توجهی در افزایش رقابت، حفظ حریم خصوصی و سایر مقررات دارد و می‌تواند با اقدامات بین المللی نظیر تلاش انگلستان و سایر کشورها برای گرفتن مالیات بیشتر از شرکت‌های فناوری مقابله کند.
بنابراین آیا با وجود اختیاراتی که به دلیل حضور جمهوری خواهان در کنگره محدود شده است بایدن می‌تواند مقررات را بنفع شرکت‌های فناوری تغییر دهد یا این مسئله از اولویت‌های وی خارج خواهد شد؟
