فارغ از وضعیت خاص مالی شما، چشم داشتن و رصدکردن سوپرثروتمندها – خواه می‌خواهد از روی حسادت یا تحسین باشد خواه از روی عصبانیت – شاید بسیار مطلوب‌تر و کم دردسرتر از جستجو برای وام، خرید از کارگزاری‌های آنلاین یا تحصیل در دانشکده‌های اقتصاد و مطالعه کتاب‌های پیچیده مالی باشد.
مطمئن باشید که میل و علاقه به خانواده‌های ثروتمند به نوعی منعکس‌کننده فرهنگ طلسم‌سازی ثروت و بزرگ‌جلوه‌دادن ثروتمندان است. رهبران و پیشروان کسب‌وکار و تجارت در دنیا به نوعی برای خود یک سلبریتی به حساب می‌آیند و می‌توان توانایی آنها به عنوان یک ورزشکار، بازیگر یا سیاستمدار را به دقت موشکافی کرد. شاید این افراد کمک کردند تا کسب‌وکارهای سخت و رسمی، شکلی انسانی به خود بگیرند و برای ما ملموس‌تر باشند. شاید مطالعه این خانواده‌های فوق ثروتمند به ما نشان دهد که پشت هر سازمان عریض و طویل تجاری، یک موجود با گوشت و خون قرار گرفته و آنرا هدایت می‌کند. موجودی به نام بزوس که آمازون را رهبری می‌کند. موجودی به نام زاکربرگ که فیسبوک را خلق کرده و خانواده به نام والتون که غولی چون والمارت را هدایت می‌کنند.
پول خانواده
شاید خانواده‌های ثروتمند ظاهر فریبنده‌تر و جذابتری از افراد ثروتمند داشته باشند. شاید افراد بسیار معدودی از ما تبدیل به یک میلیاردر شوند، اما همه ما صاحب خانواده هستیم. چیزی که خانواده‌های ثروتمند بیشتر از افراد ثروتمند دارند این است که خانواده به خودی خود مفاهیمی چون اعتبار، سنت، میراث، اصل و نسب و کیفیت را به همراه دارد. و خانواده‌های ثروتمند همواره هیبتی سلطنتی دارند به خصوص اگر ثروت این خانواده دست به دست از چند نسل پیش به وارثان کنونی‌اش رسیده باشد.
درحالیکه اشرافی‌گری در ایالات متحده بر خلاف مفاهیمی چون دموکراسی، نظام سرمایه‌داری و بازار آزاد جهانی عمل می‌کند اما عموم مردم نسبت به آن دیدگاه ملایمی دارند. و ثروت میراثی سلطنتی دیگر یک پدیده منقرض‌شده به حساب نمی‌آید.
برای سادگی ما فهرست ثروتمندترین خانواده‌ها را به گروه‌هایی محدود کردیم که ثروتشان را صرفا از راه کسب‌وکار و تجارت به دست آورده باشند، حتی اگر وارثانشان که از ثروت خانواده لذت می‌برند آنرا در کسب‌وکاری به کار نیانداخته باشند. ما سعی کردیم این فهرست را تا آنجا که ممکن است به روز نگه داریم، پس رتبه‌بندی که در ادامه مشاهده خواهید کرد از اواخر سال 2018 تا اوایل 2019 تهیه شده است.
ثروتمندترین خانواده های دنیا
1. خانواده والتون (والمارت)
ثروت تخمینی: 151.5 تا 174.5 میلیارد دلار
والتون‌ها از ثروتمندترین خانواده های دنیا و نیز ایالات متحده هستند. در بالاترین رأس هرم این خانواده، جیم و آلیس والتون قرار دارند که هر کدام ثروتی حدود 46.4 میلیارد دلار در اختیار داشته و در فهرست سالانه میلیاردرهای فوربس در سال 2019، به ترتیب در رتبه‌های 16 و 17 قرار داشتند. والمارت یک غول خرده‌فروشی می‌باشد.
این کمپانی که در سال 1962 توسط سام والتون تأسیس شد، از نظر درآمدی با رقمی بالغ بر 514.4 میلیارد دلار، بزرگترین شرکت دنیا در سال 2019 می‌باشد. این شرکت بر اساس اطلاعات موجود در وب‌سایتش، صاحب 1.5 میلیون نفر کارمند می‌باشد که اگر می‌توانستیم تمام کارمندان آن را در یک شهر دور هم جمع می‌کردیم، بعد از نیویورک، لس‌آنجلس و شیکاگو، چهارمین شهر بزرگ آمریکا می‌شد. والمارت تا ژانویه 2019، صاحب 12،000 فروشگاه در سرتاسر جهان و 5،355 فروشگاه در ایالات متحده می‌باشد.
این شرکت که در ادبیات مردمان حومه شهرهای آمریکا به فروشگاه‌هایی با جعبه‌های بزرگ لقب گرفته است، بیشتر به خاطر محصولات ارزان‌قیمت و حقوق‌های پایین کارمندانش شناخته می‌شود، بر خلاف رقیبش Target، نتوانسته جایگاه مناسبی در شهرهای بزرگی چون نیویورک داشته باشد.
2. برادران کُخ (صنایع کُخ)
ثروت تخمینی: 99 تا 120 میلیارد دلار
چارلز و دیوید کخ ثروت رؤیاییشان را مرهون تجارت نفتی هستند که توسط پدرشان بنیان نهاده شد اما امروزه عموم جامعه آنها را به خاطر سیاستشان می‌شناسند؛ کسانی که بخش عمده‌ای از ثروتشان را از راه سیاست به دست آوردند: آنها از نامزدها و اتاق‌های فکر آزادیخواه حمایت کرده، بر روی اساتید برتر دانشگاه‌ها سرمایه‌گذاری کرده و برای سمت‌ها و منصب‌های رده‌بالای سیاسی لابی‌گری می‌کنند. ارزش ثروت این دو برادر حدود 60 میلیارد دلار تخمین زده شده و در فهرست میلیاردرهای فوربس، در رده یازدهم قرار گرفته‌اند.
3. خانواده مارس (مارس)
ثروت تخمینی: 87 تا 90 میلیارد دلار
مارس همان والمارت است اما در صنعت شیرینی و شکلات: یک کسب‌وکار خانوادگی چندنسلی که به خاطر همه جا بودن، ارزان‌بودن و البته محبوب‌بودن شهرت فراوانی کسب کرده است. اگر شکلات‌ها و اسمارتیزهای M&M را خورده باشید پس مطمئناً با مارس هم آشنا خواهید بود. در سال 2017 بزرگترین شرکت شکلات و آب‌نبات‌سازی دنیا، سبد محصولاتش را گسترش داده و با قیمتی معادل 7.7 میلیارد دلار، VAC یک شرکت مراقبت از حیوانات خانگی را خرید.
ژاکلین و جان مارس که خواهر و برادر هستند، این شرکت را از پدربزرگشان فرانک مارس به ارث برده و هر یک صاحب ثروتی معادل 23.6 میلیارد دلار هستند و در فهرست فوربس در رده 33 قرار گرفته‌اند. حالا این شرکت به دست فرزندان آنها که نسل چهارم خانواده مارس به حساب می‌آیند اداره می‌شود. خیلی هم شیرین!
4. برنارد آرنولت و خانواده (LVMH)
ثروت تخمینی: 72.2 تا 83.1 میلیارد دلار
پادشاه جواهرات لقب کسی است که رییس هیئت مدیره و مدیرعامل LVMH است. برنارد آرنولت صاحب یک هلدینگ عظیم با 70 برند لوکس می‌باشد. در میان این 70 شرکت، علاوه بر برندهای معروفی چون Louis Vuitton، Moët و Hennessey، برندهای مد نظیر Christian Dior و Fendi، شامپاین Dom Perignon، شراب Hennessey، ساعت‌های Hublot و TAG Heuer و لوازم آرایشی Sephora دیده می‌شود.
برنارد آرنولت در جوانی وارد کسب‌وکار ساخت‌وساز عمارت‌های لوکس و اشرافی پدرش شده و بعدها ثروت خانواده را به سمت کسب‌وکار خودش هدایت کرد. در دهه 1980 میلادی LVMH را بنا نهاد و توانست شرکت نساجی فرانسوی Boussac را خریداری کند. آرنولت برای چند دهه فرد ثروتمندی بود اما ثروت خالص او بعد از آنکه توانست Christian Dior را بخرد تا 30.5 میلیارد دلار افزایش یافت.
5. کارلوس اسلیم هِلو و خانواده
ثروت تخمینی: 64 تا 67 میلیارد دلار
ثروتمندترین مرد مکزیک و خانواده‌اش صاحب برند America Movil هستند. این شرکت بزرگترین شرکت مخابراتی در آمریکا بوده و Telmex، بزرگترین شرکت تلفن همراه در مکزیک نیز از آن اسلیم و خانواده‌اش است. او که فرزند یک سرمایه‌گذار املاک است بخش اعظمی از ثروتش را در سال 1982 کسب کرد. در آن زمان اقتصاد مکزیک به شدت دچار بحران شده بود و او توانست شرکت‌های متعددی را به قیمت بسیار پایین خریداری کند. در کارزار انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2016، او تبدیل به یکی از دشمنان درجه یک دونالد ترامپ شد زیرا وی معتقد بود که اسلیم یکی از مسببین اصلی انتشار اخبار منفی بر علیه او می‌باشد، چون سهم عمده‌ای از روزنامه نیویورک تایمز از آن کارلوس اسلیم می‌باشد.
6. کارل و تئو آلبرشت جونیور و بیت هیستر (آلدی)
ثروت تخمینی: 36.1 تا 38.8 میلیارد دلار
Aldi والمارت آلمان می‌باشد. بعد از جنگ جهانی دوم، دو برادر به نام‌های کارل و تئو آلبرشت، فروشگاه خواروبارفروشی والدینشان را تبدیل به فروشگاه‌های زنجیره‌ای تخفیفی در سطح کشور کردند که امروزه بیش از 10،000 فروشگاه در سرتاسر دنیا در اختیار دارند (عدد دقیق تعداد فروشگاه از سوی شرکت فاش نشده است) که 2000 عدد از آن فروشگاه‌ها فقط در آمریکا واقع شده است.
در سال 1961، این دو برادر شرکتشان را از نظر جغرافیایی به دو بخش تقسیم کردند: کارل جنوب آلمان و حق مالکیت برندهای انگلستان، آمریکا و استرالیا را در اختیار گرفت. تئو نیز شما آلمان و اروپا را از آن خود کرده و بعدها برند آمریکایی فروشگاهی Trader Joe’s را در سال 1971 خریداری کرد.
زمانیکه کارل در سال 2014 از دنیا رفت ثروتمندترین فرد آلمان بود. فرزندان او، بیت هیستر و کارل آلبرشت جونیور وارثان کمپانی عظیم او شدند و طبق فهرست فوربس در سال 2019، با ثروتی معادل 36.1 میلیارد دلار در رده 23 قرار گرفتند. تئو جونیور و خانواده‌اش با ثروتی معادل 17.4 میلیارد دلار نیز، رتبه 61 را به خود اختصاص دادند.
7. خانواده دوماس (هرمس)
ثروت تخمینی: 36.7 تا 49.2 میلیارد دلار
خاندان مد فرانسه و صاحب برند لوکس و معتبر Hermès دنیا را با امضایشان بر روی روسری‌ها، دستمال‌گردن‌ها و عطرها و نیز برند معروف کیف‌های دستی Kelly and Birkin تصاحب کرده‌اند. قدمت این خاندان به قرن نوزدهم میلادی باز می‌گردد، زمانیکه Thierry Hermès شرکتی را بنا نهاد که مورد علاقه طبقه اشرافی جامعه قرار گرفت. امروزه این کمپانی بر روی لباس اسطوره‌هایی چون لبرون جیمز می‌درخشد. هرمس با تلفیق سنت و مدرنیته توانست خط تولید Apple Watch های سری هرمس را راه بیاندازد که با رقمی بین 1،300 تا 2،000 دلار به فروش برسند. اکنون اکسل دوماس به عنوان رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل هرمس و پیر الکسیس دوماس به عنوان مدیر هنری آن ایفای نقش می‌کنند.
8. خانواده کامپارد (IKEA)
ثروت تخمینی: 48.9 میلیارد دلار
بنیانگذار فقید IKEA یعنی اینگوار کامپارد در یک خانواد فقیر روستایی در سوئد به دنیا آمد و وقتی در سال 2018 از دنیا رفت، یکی از ثروتمندترین انسان‌های روی زمین بود. او اولین فروشگاه مبلمان خانگی‌اش در سوئد را در دهه 1950 میلادی افتتاح کرد و در نیم قرن بعد، حوزه کاری‌اش را به سرتاسر دنیا گسترش داد. امروزه IKEA مترادف است با سبک زندگی ساده، طراحی مینیمالیستی و مبلمان‌های ارزان‌قیمت که مشتریان می‌توانند آنرا در قطعات جداگانه خریداری کرده و در خانه خود سرهم‌بندی کنند. محصولات IKEA توانستند اتاق‌های بیشمار خوابگاه‌ها، آپارتمان‌ها و منازل در سرتاسر دنیا را مبلمان کند. میراث افسانه‌ای کامپارد برای سه پسر و یک دخترخوانده‌اش باقی ماند.
9. خانواده ورثیمر (Chanel) – (Wertheimer)
ثروت تخمینی: 42 میلیارد دلار
تمام دنیا این خانواده مشهور مد و استایل را با برند شانل می‌شناسند. شانل نیز مترادف است با «لباس سیاه کوتاه»، عطر شماره 5 و طراح فقید افسانه‌ای، Karl Lagerfeld که در 19 فوریه 2019 از دنیا رفت. حالا آلن و گرهارد ورثیمر به طور مشترک صاحب این کمپانی هستند و آنرا از پدربزرگشان به ارث برده‌اند که همراه با گابریله کوکو شانل، این کمپانی را بنیان نهاد.
10. موکش و آنیل آمبانی – Reliance Industries
ثروت تخمینی 50 تا 60 میلیارد دلار
کمپانی هندی Reliance Industries که در عرصه صنعت فعالیت می‌کند تنها شرکت آسیایی در فهرست ماست که شاید کمتر کسی که این مطلب را می‌خواند، نام آنرا شنیده باشد. با این حال، مدیرعامل این غول صنعتی یعنی موکش آمبانی، این شرکت را در سال 1957 از پدرش به ارث برد و هم اکنون در رده سیزدهم ثروتمندترین افراد دنیا قرار دارد. این شرکت در حوزه‌هایی چون ساخت پالایشگاه، مجتمع‌های پتروشیمی، نفت، گاز و نساجی فعالیت می‌کند. برادر وی یعنی آنیل نیز مدیریت شرکت‌های مخابراتی، مدیریت اموال، رسانه‌های سرگرمی و تولید نیرو را بر عهده دارد. پسر بزرگ آنیل، یعنی آنمول نیز مدیر ارشد اجرایی شرکت سرمایه‌گذاری Reliance Capital است.
نتیجه‌گیری
از آنجاییکه خاندان‌های متمول قرن‌های متمادی است که پیوند نزدیکی با سیاستمداران دارند، آنچنان هم تصادفی نیست که جذابیت خانواده‌های ثروتمند با ریاست جمهوری و حضور دیجیتالی دونالد ترامپ تقارن داشته باشد. او که ثروت افسانه‌ایش را از کسب‌وکار پدرش در ساخت و ساز به ارث برده دخترش را به عقد مردی در آورده است که ید طولایی در ساخت و ساز و املاک داشته و اکنون هر دو در کاخ سفید حکمرانی می‌کنند.
اذعان می‌کنیم که فهرست ثروتمندترین افراد دنیا به نوعی به نمایش درآوردن چهره‌ای عریان از ثروت و تجملات است و این موضوع در عصری صورت می‌گیرد که نابرابری جهانی به اوج خود رسیده و طبقه متوسط اجتماعی در حال افول می‌باشد. در عصری که مصرف‌گرایی به حد اعلی رسیده و این در حالی است که به دلیل شکست‌های تکنولوژیکی و تغییرات اقلیمی آینده خود ثروتمندان نیز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
علاوه بر این تمرکز ما بر روی این خانواده‌ها بدان معنا نیست که سه نفر اول فهرست فوربس را از قلم انداخته‌ایم. بزوس، گیتس و بافت در لیست ما قرار نمی‌گیرند هرچند از لحاظ فنی آنها نیز همگی صاحب خانواده هستند.
البته که این فهرست محدودیت‌های زیادی دارد اما احساس می‌کنیم که مطالعه خانواده‌های ثروتمند مزایایی برای خود دارد و آن این است که راهی است برای دیدن خودمان و بررسی عملکردمان. ما شاید میلیاردر یا یکی از وراث آنها نباشیم اما همواره دلمان می‌خواهد که غذا، پوشاک و مبلمان در حد بضاعت خود را تهیه کنیم و زندگی مدرن و امروزی ما رسما بدون وجود نفت و گاز و تلفن‌های هوشمند به هیچ‌وجه امکانپذیر نخواهد بود. اگر بسیاری از ما حساب‌های مملو از پول در اختیار نداشته باشیم تا لباس‌های فاخر و گرانقیمت بپوشیم، اما هنوز هم می‌توانیم زیبایی آنها را به عنوان نمادی از کیفیت بشناسیم.
