دامپینگ یا بازارشکنی در دنیای مالی زمانی اتفاق می‌افتد که یک شرکت یا کشور، محصولات خود را با قیمتی کمتر از قیمت داخلی صادر کند. صادر کنندگان برای رقابت با تولیدکنندگان و فروشندگان حاضر در کشور وارد کننده، دامپینگ می‌کنند.

 دامپینگ یا بازارشکنی

نحوه انجام دامپینگ

ممکن است چنین به نظر برسد که شرکت دامپینگ کننده بدلیل کاهش قیمت پول زیادی را از دست بدهد. با این حال، در زندگی واقعی چنین نیست، زیرا شرکت دامپینگ کننده ضرر نمی‌کند.
اکثر شرکت‌های چند ملیتی (MNC) تمایز قیمت بین المللی را اعمال می‌کنند. آنها بسته به آنچه مشتری هر کشوری از پس آن برمی‌آید، کالاهای خاص را قیمت گذاری می‌کنند. به عنوان مثال، شوینده تاید Tide در چین با کمتر از یک پنجم قیمت ایالات متحده به فروش می‌رسد. با این حال، اگر کشور خاصی مایل به پرداخت هزینه بیشتر برای یک محصول باشد، در این صورت شرکت چند ملیتی محصول را با ارزش بیشتری قیمت گذاری می‌کند.

بیشتر بدانید: اقتصاد جهانی – آمریکا ممکن است با شگفتی در تولید ناخالص داخلی پیرو چین باشد

انواع دامپینگ

در زیر چهار نوع دامپینگ موجود در تجارت بین الملل آورده شده است:

۱. دامپینگ پراکنده

شرکت‌ها برای جلوگیری از جنگ قیمت‌ها در بازار داخلی و حفظ موقعیت رقابتی خود، موجودی‌های اضافی فروخته نشده را دامپ می‌کنند. آنها همچنین می‌توانند با از بین بردن ذخایر اضافی یا صادرات به بازار خارجی‌ای که محصولات در آن فروخته نمی‌شوند، دامپینگ کنند.

۲. دامپینگ مخرب

برخلاف دامپینگ پراکنده که گاه به گاه است، دامپینگ مخرب دائمی ‌است. این موضوع شامل فروش کالاها در بازار خارجی با قیمت کمتر از بازار داخلی است. دامپینگ مخرب برای دستیابی به بازار خارجی و از بین بردن رقابت انجام می‌شود و نوعی انحصار در بازار ایجاد می‌کند.

۳. دامپینگ مداوم

وقتی کشوری به طور مداوم در بازار خارجی در مقایسه با قیمت‌های داخلی محصولات را با قیمت پایین‌تری می‌فروشد، آن را دامپینگ مداوم می‌نامند. این امر زمانی اتفاق می‌افتد که تقاضای مداوم محصول در بازار خارجی وجود داشته باشد.

۴. دامپینگ معکوس

دامپینگ معکوس زمانی اتفاق می‌افتد که تقاضا برای محصول در بازار خارجی کشش کمتری داشته باشد. این بدان معناست که تغییرات قیمتی بر تقاضا تأثیر نمی‌گذارد. بنابراین این کمپانی می‌تواند قیمت بالاتری را در بازار خارجی و قیمت پایین‌تری را در بازار داخلی اعمال کند.

مزایای بازارشکنی یا دامپینگ

• مصرف کنندگان در کشور وارد کننده می‌توانند به محصولات با قیمت پایین دسترسی پیدا کنند.
• صادرکنندگان از دولت خود یارانه دریافت می‌کنند تا محصولات خود را با قیمت پایین‌تری در خارج از کشور بفروشند.
• کشورهای صادرکننده می‌توانند اشتغال زایی کرده و پیشرو در آن صنعت شوند.

معایب دامپینگ

• بدهی کشور صادر کننده به دلیل یارانه ارائه شده برای فروش با قیمت پایین‌تر در خارج از کشور، افزایش می‌یابد.
• دامپینگ گران است و صادر کنندگان سال‌ها طول می‌کشد تا رقبا را از میدان تجارت خارج کنند.
• شرکت هدف می‌تواند مقابله به مثل کرده و جنگ تجاری راه بیاندازد.

مبارزه سازمان تجارت جهانی (WTO) و اتحادیه اروپا (EU) با دامپینگ

سازمان تجارت جهانی و اتحادیه اروپا به طور مداوم با وضع تعرفه‌ و مالیات، اقداماتی جهت دلسرد کردن کشورها از دامپینگ انجام می‌دهند.

نقش WTO

کشورهای عضو WTO در هنگام مذاکره در مورد موافقت نامه عمومی ‌تجارت و تعرفه (GATT) اصولی را وضع می‌کنند، جایی که آنها توافق می‌کنند تعرفه‌ها را بر روی یکدیگر اعمال نکرده و بازارشکنی نکنند.
بر طبق قوانین WTO، اگر کشوری بخواهد تعرفه ضد دامپینگ برای یک شریک تجاری وضع کند نیاز به اثبات وقوع دامپینگ و تأثیر آن بر بازار محلی خود دارد.
آنها همچنین باید نشان دهند که قیمت دامپینگ شده بسیار کمتر از قیمت داخلی آن صادر کننده است. کشور مورد اختلاف نیز باید تعیین کند که قیمت عادی قبل از اجرای تعرفه ضد دامپینگ چقدر باشد.

نقش اتحادیه اروپا

اتحادیه اروپا نیز مانند WTO اقدامات ضد دامپینگ را از طریق بازوی اقتصادی خود یعنی کمیسیون اروپا (EC) اعمال می‌کند. اگر یک کشور عضو یک شریک تجاری را به دامپینگ متهم کند، EC باید دریابد که آیا دامپینگ باعث آسیب مادی به شاکی شده است یا نه.
قبل از وضع عوارض، کمیسیون اروپا باید دریابد که دامپینگ به بازار محلی صدمه مادی وارد کرده است. همچنین لازم است اطمینان حاصل شود که تعرفه بر ضد دامپینگ، منافع اتحادیه اروپا را نقض نمی‌کند.
اگر طرف مورد اتهام، مجرم شناخته شود صادرکننده می‌تواند با فروش در حداقل قیمت موافقت کند و اگر اتحادیه اروپا قیمت پیشنهادی صادر کننده را رد نماید، می‌تواند عوارض وضع کند.

بیشتر بخوانید: چرا تجارت آزاد خوب نیست؟

خلاصه

• دامپینگ، مصرف کنندگان کشور وارد کننده را قادر می‌سازد تا دسترسی به کالاها را با قیمت مقرون به صرفه‌تری به دست آورند. با این حال می‌تواند بازار محلی کشور وارد کننده را از بین ببرد، که خود می‌تواند منجر به اخراج کارگران و تعطیلی کسب و کارها می‌شود.
• سازمان تجارت جهانی WTO و اتحادیه اروپا با وضع تعرفه و مالیات بر شرکای تجاری، دامپینگ را تنظیم می‌کنند. برای این اتفاق باید ثابت شود که دامپینگ اتفاق افتاده است.
• دامپینگ همچنین می‌تواند در بازار داخلی صادر کننده صورت گیرد. اگر بتوان محصول را با هزینه بالاتر در خارج از کشور قیمت گذاری کرد، آن شرکت می‌تواند با قیمت پایین‌تری فروش داخلی داشته باشد.