با شیوع ویروس کرونا و پیامدهایی که این ویروس در زندگی اجتماعی افراد و تعطیلی کسب و کارها به وجود آورده است همه فکر می کردند که این تاثیرها فقط در زندگی شخصی افراد است اما دیگر پیامدها نشانی است بارز از این که شیوع ویروس کرونا تنها یک مشکل بهداشتی نیست بلکه درسی نیز هست برای الگوهای موفق اقتصادی.
حتما می دانید ویروس کرونا، در کنار از بین بردن انسان های بسیار، خیلی از مبناهای اقتصادی کشورهایی از آسیای جنوب شرقی، خاورمیانه تا قلب اروپا و این اواخر آمریکا و استرالیا و آفریقا را درگیر خود کرده است. شیوع بیماری کرونا در چین تبدیل به سم مهلکی برای رشد اقتصاد جهانی شده و پیش بینی رشد تولید ناخالص داخلی جهانی فصل اول امسال را به ضعیف ترین حد ممکن کاهش داده است. محدودیت مسافرتی که صنعت توریسم را تحت تاثیر قرار داده و تعطیلی گسترده کارخانه ها، نمایانگر شوک عرضه و تقاضای منفی است. پیش بینی رشد تولید ناخالص داخلی جهانی برای فصل اول سال ۲۰۲۰ نصف و به ۱.۳ درصد رسیده است. که می تواند ضعیف ترین رقم پس از بحران مالی جهانی باشد. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در تازه ترین گزارش خود عنوان کرد که اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۰ با کندی شدید روند رشد روبرو خواهد. این نهاد مالی و اقتصادی بین المللی ضمن هشدار درباره تاثیر شیوع ویروس کرونا بر روند رشد اقتصادی جهان در سال جاری میلادی، پیش بینی خود برای تولید ناخالص داخلی جهان را کاهش داد و دامنه و گستره کاهش رشد اقتصادی جهانی نامعلوم گزارش داد. بر اساس پیش بینی ها اقتصاد جهان در هفته های آینده عملاً وارد رکود می شود. اما، شدت و ضعف رکود اقتصادی در جهان به دنیا گیر شدن محدود و یا گسترده ویروس کرونا بستگی خواهد داشت. این پیش بینی جدید، پایین ترین شاخص رشد اقتصادی جهان از زمان بحران مالی ۲۰۰۹-۲۰۰۸ میلادی است.
با بررسی کشورهای پیشرو در زمینه مبارزه با ویروس کرونا مشخص می شود که روش های اتخاذی در این کشورها، توسط زنانی که در راس امور هستند انجام شده است. یکی از این کشورها آلمان است که در تلاش برای تشخیص سریع بیماری، جداسازی و درمان بیماران بسیار موفق عمل کرد. به همین ترتیب، تایوان، نیوزیلند، فنلاند، ایسلند، نروژ و دانمارک که حضور زنان در سیاستگذاری های بهداشتی مشهود بوده، با اقدامات سریع در مهار ویروس کرونا بسیار موفق عمل کردند. در کشور ما نیز زنان حضور پررنگی در حوزه اجرای پزشکی و خدمات درمانی دارند ولی در حوزه سیاستگذاری های بهداشت و درمان متاسفانه مردان یکه تازی می کنند و چندان شاهد حضور زنان متخصص کشورمان نیستیم.
باید به این نکته توجه کرد که تمامی اعتبار و موفقیت در برابر ویروس کرونا که تا به امروز به دست آمده است مدیون افرادیست که جلوتر از همه با آن جنگیده اند و در کنار آن ها بار دیگر نقش زنان، قدرت تصمیم گیری های خردمندانه، و خدمات خستگی ناپذیرشان در عرصه های گوناگون اجتماعی، اقتصادی و سیاسی پررنگ تر شده است. در چین که اکثریت کادر پزشکی را زنان تشکیل می دهند، نخستین مبارزان خط مقدم مقابله با کرونا زنان بودند. در شانگهای، بیش از ۹۰ درصد از پرستاران و ۵۰ درصد از پزشکان را زنان تشکیل می دهند، و طی مدتی که این کشور در پی مهار ویروس کرونا بود حدود ۱۰۰ هزار زن در کادر پزشکی آن کشور به مداوای بیماران مشغول بودند. در بحرین و امارات ۶۵ درصد از پزشکان را زنان تشکیل می دهند. درعمان ۶۱.۵ درصد از فارغ التحصیلان پزشکی زن هستند، و در تونس ۶۰ درصد از کادر پزشکی را زنان تشکیل می دهند و این عده نخستین مبارزان در مقابله با ویروس کرونا بوده اند.
این واقعیت که زنان در تصمیم گیری و اداره امور کشوری و سیاسی از قابلیت بالائی برخوردارند بر کسی پوشیده نیست، اما به رغم همه شواهد و اثبات در عمل، بازهم متاسفانه در کشور ما زنان از موقعیتی که باید برخوردار نیستند و صحن دولت و مجامع تصمیم گیری از وجود این نیمه جمعیت خالی است و این در حالی است که در آغاز سال ۲۰۲۰ زنان در ۱۰ کشور جهان بیش از ۵۰ درصد اعضای کابینه دولت ها را به خود اختصاص داده اند و علاوه بر چند کشور اروپائی، در نیکاراگوئه، کلمبیا، پرو،و روآندا نیز در اکثریت کابینه هستند و کشورهایشان به عنوان کشورهائی که بیشترین اعتماد را به کفایت و لیاقت زنان دارند شناخته شده است.
در عصری که همه دنیا و فعالیت های اقتصادی درگیر مبارزه و سروپا نگه داشتن خود در برابر ویروس کرونا هستند، در چندین کشور دنیا زنان در مقام ریاست جمهوری، یا به عنوان صدراعظم و نخست وزیرتوانائی رهبری خود را نشان داده اند و نامشان با موفقیت‌های اقتصادی و سیاسی کشورهایشان رقم خورده است، بعضی کشورها هنوز برای تغییر در قوانین برای رسیدگی به بسیاری از حقوق خود و امید برای ایجاد فرصت در نمایش خلاقیت و استعدادهای خود به انتظار نشسته اند. نقش زنان در مقام ریاست کشور و دولت تنها به کشورهای اروپائی مانند آلمان، اتریش، نروژ، فنلاند، دانمارک، و…محدود نمی شود، بلکه کشورهائی مانند اتیوپی، سنگاپور، میانمار، بنگلادش، نیوزیلند، تایوان، نپال، نامیبیا، و…نیز با ریاست زنان در صدر کشور اداره می شوند، و در حالی که در ترکیه بیش از ۷ درصد وزیران را زنان نشکیل می دهند و حدود ۱۵ درصد اعضای پارلمان نیز زن هستند، در کابینه برخی کشورها حتی یک وزیر زن نیز وجود ندارد و سهم زنان در قوه مقننه نیز چندان بهتر نیست. به گفته مدیرعامل نهاد سازمان ملل متحد برای توانمندی زنان و برابری جنسیتی، اکنون وقت آن رسیده که دولت ها اهمیت مشارکت زنان در امور کشوری را تشخیص داده و به ارزش آنان پی برند. اگر قبول کنیم که دستیابی به توسعه پایدار و قرارگرفتن در مسیر پیشرفت بدون مشارکت فعال زنان و حضورشان درعرصه های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ممکن نخواهد بود، باید به باور یک کارشناس علوم سیاسی، در اصلاح رویه های نهاد دولت و قدرت یک خانه تکانی صورت گیرد تا موانع مشارکت زنان از میان برداشته شود.
