تدوین یک طرح سرمایه گذاری جامع به چیزی بیش از بازکردن یک حساب پسانداز یا خرید چند سهم تصادفی نیاز دارد. برای آنکه بتوانید یک طرح سرمایه گذاری دقیق ایجاد کنید، بسیار مهم است که بدانید در چه موقعیتی قرار دارید و اینکه میخواهید با این طرح به چه چیزی دست پیدا کنید. سپس باید تعریف کنید که چگونه باید به آن اهداف برسید و بهترین گزینه سرمایه گذاری برای رسیدن به آن اهداف چه میباشد. خبر خوب این است که هیچگاه برای درستکردن یک طرح سرمایه گذاری شخصی دیر نخواهد بود.
مراحل ایجاد یک طرح سرمایه گذاری
بخش اول: بررسی اینکه در چه موقعیتی قرار گرفتهاید
۱. گزینه سرمایه گذاری متناسب با سن خود را انتخاب کنید.
سن شما تأثیر بسزایی بر روی استراتژی سرمایه گذاریتان خواهد گذاشت.
به طور کلی هر چه جوانتر باشید ریسک بیشتری هم میتوانید بکنید. دلیلش هم این است که وقتی به دلیل رکود بازار یا از دستدادن سرمایه در یک شکل خاص سرمایه گذاری شکست خوردید، زمان بیشتری برای بلندشدن از زمین و بازیابی خود دارید؛ بنابراین اگر بیست سالتان است، میتوانید بخش بیشتری از سبد خود را به سرمایه گذاریهای جسورانهتر (مثلا سرمایه گذاری بر روی شرکتهای نوپا و با سرمایه کم) اختصاص دهید.
اگر نزدیک به دوران بازنشستگی خود هستید، میتوانید بخش بیشتری از سبد خود را به سرمایه گذاریهای ایمنتر نظیر سرمایه گذاری با درآمد ثابت و شرکتهای با سرمایه بالا اختصاص دهید.
۲. به درک دقیقی از وضعیت مالی خود دست پیدا کنید.
شما باید دقیقا بدانید که چه میزان سرمایه برای سرمایه گذاری در اختیار دارید. به بودجه خود نگاهی انداخته و تعیین کنید که بر اساس هزینههای ماهیانه خود و کنارگذاشتن درصد مشخصی از درآمد خود برای صندوق اضطراری که بتواند حداقل هزینه ۶ ماهتان را تأمین کند، چقدر پول برای سرمایه گذاری باقی میماند.
۳. پرتفوی ریسک خود را ایجاد کنید.
پرتفوی ریسک به شما نشان خواهد داد که تا چه حد توان ریسککردن دارید. حتی اگر جوان هم باشید، شاید دلتان نخواهد که بیش از حد ریسک کنید. شما شکل سرمایه گذاری خود را بر اساس پرتفوی ریسکتان انتخاب میکنید.
به طور کلی سهام نسبت به اوراق قرضه از نوسان بیشتری برخوردار بوده و حسابهای بانکی (حسابهای جاری و پسانداز) نیز دارای نوسان نیستند.
به خاطر داشته باشید که همیشه باید معادلی برای ریسکتان در نظر بگیرید. در اغلب اوقات وقتی ریسک کمتری کنید درآمد کمتری نیز خواهید داشت. سرمایهگذاران وقتی ریسک بزرگی انجام میدهند به درآمد سرشاری نیز دست پیدا خواهند کرد، اما گاهی پیش میآید که زیانهای جبرانناپذیری نیز میکنند.
بخش ۲: اهداف خود را تعریف کنید.
۱. برای سرمایه گذاری خود اهدافی تعیین کنید.
از پولی که بواسطه سرمایه گذاری عایدتان میشود میخواهید چه استفادهای کنید؟ آیا میخواهید زودتر از موعد بازنشسته شوید؟ آیا میخواهید یک خانه زیبا بخرید؟ آیا دلتان یک قایق بزرگ میخواهد؟
یک قانون نانوشته وجود دارد و آن این است که فارغ از هر هدفی که برای آینده خود دارید (خرید خانه، پسانداز برای تحصیلات فرزندتان و غیره) شما باید یک سبد متنوع سرمایه گذاری برای خود داشته باشید. ایده اصلی این است که باید کاری کنید که سرمایه گذاری شما در طول زمان رشد کرده و پول کافی برای رسیدن به اهدافتان را تأمین کند.
اگر هدفتان به شکل خاصی جسورانه است، باید پول بیشتری را به طرح سرمایه گذاری خود تزریق کنید. با این کار، احتمال رسیدن به اهداف بسیار بیشتر از از دستدادن سرمایه خواهد بود.
۲. برای اهدافتان یک تقویم زمانی ترسیم کنید.
آیا دلتان میخواهد که هر چه زودتر به اهداف مالی خود برسید؟ این میتواند نوع سرمایه گذاری شما را تعیین کند.
اگر میخواهید هر چه زودتر به یک سود سرشار دست پیدا کنید و از طرف دیگر آمادگی آن را دارید که ریسکی را انجام دهید که احتمالا خیلی سریع به زیان هنگفت میرسد، بنابراین باید طرح سرمایه گذاری جسورانهتری را انتخاب کنید که پتانسیل یک سود هنگفت را داشته باشد. این طرحها میتوانند سهام زیر قیمت، سهام کمارزش و زمینی باشد که خیلی زود قیمت آن بالا خواهد رفت.
اما اگر دوست دارید آهسته و باحوصله خلق ثروت کنید، باید طرحی را انتخاب کنید که در طول زمان، سود کمتری را برای شما به همراه داشته باشد.
۳. سطح نقدینگی موردنظرتان را تعیین کنید.
دارایی «نقد» به نوعی از دارایی گفته میشود که خیلی راحت تبدیل به پول نقد میشود. در اینصورت هرگاه به پول نقد نیاز فوری داشتید میتوانید سریعاً آن را به نقد کنید.
سهام و صندوقهای مشترک دارای نقدینگی بسیار بالا هستند و میتوانند در کمتر از چند روز به پول نقد تبدیل شوند.
املاک از نقدینگی بالایی برخوردار نیستند و تبدیل کردن آنها به پول نقد معمولا چند هفته یا چند ماه زمان میبرد.
بخش ۳: طرح خود را تدوین کنید
۱. تصمیم بگیرید که سبد سرمایه گذاری خود را به چه شکل متنوع کنید.
مسلما دلتان نمیخواهد که تمام تخممرغهایتان را در یک سبد بچینید. برای مثال میتوانید ۳۰% سرمایه خود را در سهام، ۳۰% آنرا در اوراق قرضه و ۴۰% باقیمانده را در حساب پسانداز سرمایه گذاری کنید. درصدها و گزینههای سرمایه گذاری را به گونهای بچینید که همراستا با اهداف مالیتان باشد.
۲. مطمئن شوید که طرح شما همراستا با پرتفوق ریسکتان باشد.
اگر هر ماه ۹۰% درآمد مازاد خود را بر روی سهام سرمایه گذاری میکنید، اگر بازار سهام سقوط کند شما ضرر جبرانناپذیری خواهید خورد. این کار ریسک بزرگی است و اگر واقعا تمایل به انجام چنین کاری دارید از تمام جوانب آن اطمینان حاصل کنید.
۳. با یک مشاور مالی مشورت کنید.
اگر هنوز به درستی نمیدانید که چگونه طرحی را تدوین کنید که همراستا با اهداف مالی و پرتفوی ریسکتان باشد، با یک مشاور مالی تأییدشده صحبت کنید و از او بازخورد بگیرید.
۴. گزینههای سرمایه گذاری را به دقت مورد بررسی قرار دهید.
برای سرمایه گذاری گزینههای بسیار متنوعی وجود دارد. با اصلیترین آنها آشنا شده و بررسی کنید که کدامیک از طرحها بیشتر به درد شما میخورد.
اول از همه یک حساب پسانداز کوتاهمدت اضطراری ایجاد کنید که موجودی آن بتواند هزینه سه تا شش ماه شما را برآورده کند. انجام این کار به شدت دارای اهمیت است، زیرا گاهی اوقات یک سری اتفاقات غیرمترقبه نظیر از دستدادن شغل، آسیبدیدگی یا بیماری ممکن است گریبان شما را بگیرد. دسترسی به این پول وقتی به آن نیاز دارید باید سریع و بدون دردسر باشد.
گزینههای خود برای پسانداز بلندمدت را نیز مدنظر قرار دهید. اگر به فکر سرمایه گذاری برای دوران بازنشستگی خود هستید، میتوانید از طرحهای IRA یا 401(k) استفاده کنید. کارفرمای شما میتواند طرح 401(k) را به شما ارائه دهد که نوع آن بر حسب میزان مشارکت شما تغییر میکند.
اگر میخواهید یک صندوق تحصیلی برای خود ایجاد کنید، میتوانید از طرح ۵۲۹ و حساب پسانداز تحصیلی (ESA) بهره ببرید. درآمد حاصله از این حسابها مادامیکه صرف هزینههای تحصیلی شود، معاف از مالیات میباشد.
بخش ۴: میزان پیشرفت خود ارزیابی کنید.
۱. به صورت دورهای سرمایه گذاری خود را رصد کنید.
شما باید بررسی کنید که سرمایه گذاریتان طبق خواسته شما و در جهت رسیدن به اهدافتان عمل میکند یا خیر. اگر چنین نیست، سرمایه گذاری خود را ارزیابی مجدد کرده و ببینید چه تغییراتی برای آن موردنیاز است.
۲. ببینید که آیا نیازی به تغییر پرتفوی ریسک وجود دارد یا خیر.
به طور کلی هر چه سنتان بیشتر میشود دوست دارید ریسک کمتری انجام دهید. مطمئن شوید که طرح سرمایه گذاریتان با این خواسته شما مطابقت دارید یا خیر.
اگر در یک طرح سرمایه گذاری پرریسک پول گذاشتهاید، فکر خوبی است که آنها را فروخته و پول خود را زمانیکه پا به سن میگذارید به یک طرح باثباتتر منتقل کنید.
اگر وضعیت مالی شما بگونهای است که میتواند نوسانات پرتفویتان را خیلی خوب تحمل کند، شاید نیاز به این داشته باشید که طرحهای پرریسکتر را انتخاب کرده و سریعتر به اهدافتان برسید.
۳. بررسی کنید که آیا به اندازه کافی در رسیدن به اهداف مالی خود مشارکت دارید یا خیر.
مواردی پیش میآید که شما میزان پول لازم از حقوق سر ماه خود را برای سرمایه گذاری و رسیدن به اهداف مالی خود کنار نمیگذارید. اگر بخواهیم خیلی مثبت به این قضیه نگاه کنیم، شاید به این نتیجه برسید که در مسیر رسیدن به اهداف خود هستید و بیش از حد معمول پول برای سرمایه گذاری کنار میگذارید. در هر یک از این موارد، میزان مشارکت خود را بر اساس آن تنظیم کنید.