آیا از فقدان سواد مالی کافی رنج می‌برید؟ آیا موقعیتی را تجربه کرده‌اید که در آن پول ناچیزی در حسابتان باقی مانده ولی تا خرخره زیر قرض و بدهی هستید و طلبکارها سرتان آوار شده‌اند؟ اگر پاسخ شما به این پرسش‌ها مثبت است، بهتر است پیش از هر چیزی به فکر تقویت هوش مالی خود باشید.
اما منظور من از تقویت سواد و هوش مالی چیست؟ خوب اجازه بدهید که رک و پوست‌کنده و صریح بگویم که: این کار ابدا ساده نیست. هیچ قرص یا کپسولی برای درمان کمبود سواد مالی وجود ندارد. بنابراین چاره‌ای ندارید جز اینکه برای تقویت هوش و سواد مالی خود وقت بگذارید.
از این گذشته شما نمی‌توانید با نشستن روی مبل، شش‌های خود را تقویت کنید و انتظار داشته باشید که مسیر ۱.۵ کیلومتری را ۷ دقیقه‌ای بدوید. متأسفانه این راه، چاره کار شما نیست. در عوض، من در مورد معضلی صحبت می‌کنم که باید با آن دست‌وپنجه نرم کنید. شما باید پول را یاد بگیرید، پول را نفس بکشید و سواد مالی را به‌عنوان بخشی حیاتی به زندگی خود اضافه کنید.
و در پایان شما باید برای خودتان به یک استاد تمام‌عیار مالی بدل شوید و درعین‌حال بنده پول نشوید. برخورداری از توانایی تقویت سواد و هوش مالی یک موهبت خدادادی است و نباید آن را دست‌کم گرفت. درواقع شما با تقویت سواد مالی خود قادر خواهید بود به دیگران کمک کنید که دچار سرخوردگی، ناامیدی و نارضایتی ناشی از ضعف در سواد مالی نشوند.
خوب مقدمه کافی است و بهتر است راهکارهای عملی تقویت هوش و سواد مالی را که قادرند هوش و سواد مالی شما را به‌طور مداوم و پیوسته افزایش دهند، با هم مرور کنیم.
یک مصرف‌کننده آگاه باشید
کتاب و وبلاگ می‌خوانید؟ به پادکست‌ها گوش می‌دهید؟ مطمئنم که اکثر شما این کارها را می‌کنید؛ اما بیشتر به سراغ چه موضوعاتی می‌روید؟ آیا اصلا روحتان هم از کتاب‌ها و پادکست‌های مالی خبر دارد؟
اگر چنین است، خوش به حالتان. اینکه هنگام رانندگی، کار یا حتی استراحت به کتاب‌های صوتی یا پادکست‌های مالی گوش می‌دهید، یک نعمت بزرگ است. روزانه یک ساعت از وقت من صرف رفت‌وآمد می‌شود و سعی می‌کنم این زمان نه‌چندان کم را صرف یادگیری امور مالی و رشد شخصی کنم.
برای تقویت واقعی هوش مالی، باید پیش از هر چیز به چم‌وخم مفهوم پول آشنا شوید. ابتدا زیاد به خودتان سخت نگیرید. همین‌که هفته‌ای یک پادکست گوش کنید، کافی است. بعدا می‌توانید تعدادش را به هفته‌ای دو یا سه تا برسانید.
سعی کنید ثابت‌قدم باشید و این کار را ادامه دهید تا با پول آشنا شوید و هرروز چیزی در مورد آن یاد بگیرید. یک کتاب صوتی، پادکست یا یک مقاله می‌توانند منابع یادگیری شما باشند. از افزایش اطلاعات مالی خود نهراسید و بعد از چند مدت خواهید دید که به طرز شوکه کننده‌ای خیلی چیزها یاد گرفته‌اید.
به دیگران هم آموزش دهید و دانش خود را به اشتراک بگذارید
اغلب اوقات، بهترین راه برای یادگیری هر چیزی، آموزش دیگران و به اشتراک‌گذاری یافته‌های جدید با آن‌هاست. این کار ازجمله کارهای بسیار مهمی است که می‌تواند سهم به سزایی در تقویت هوش و سواد مالی شما داشته باشد.
بنابراین تمام منابع یادگیری خود را برای آموختن سواد مالی به خاطر بسپارید و آن‌ها را با همسر، دوستان، خانواده و همکاران خود به اشتراک بگذارید. بدون ترید از اینکه دانسته‌های شما بسیار فراتر از آموخته‌های آن‌هاست، تعجب خواهید کرد.
منفعت آن‌ها این است که می‌توانند سواد خود را افزایش دهند و در صورت تمایل خود دست به جست‌وجو و تحقیق بزنند. منفعت شما حتی از آن‌ها بیشتر است؛ چراکه اعتمادبه‌نفستان در مباحث مالی صدچندان می‌شود. برای افزایش و تقویت هوش مالی خود، باید بتوانید در مورد آن با دیگران صحبت کنید و بدانید که آموزش به دیگران بهترین نقطه برای تکمیل آموخته‌هاست.
عادات حسنه مالی را تمرین کنید و در موضوعات مالی شخصی خود متبحر شوید
اکنون شما با پول آشنا شده‌اید و راحت می‌توانید در مورد آن صحبت کنید. اکنون باید وارد وادی عمل بشوید و آموخته‌ها را عملیاتی کنید.
آموزش صرف، بی‌فایده است و بدون باز کردن پای آن به زندگی شخصی، انگار هیچ کاری نکرده‌اید. شما باید بتوانید برای خود بودجه‌بندی کنید، برای یک صندوق پس‌انداز اضطراری برنامه داشته باشید و از همه مهم‌تر به فکر آینده و دوران بازنشستگی خود باشید.
ازاین‌رو باید تصمیم بگیرید که آیا می‌خواهید خانه بگیرید یا مستاجر باشید. اگر ازدواج کرده‌اید باید به فکر هزینه‌های عروسی خود باشید و اگر هم زوج هستید که نباید از هزینه‌های احتمالی فرزندان آینده خود غافل شوید. اگر هم دانشجو هستید یا آنکه تازه فارغ‌التحصیل شده‌اید، باید به فکر تسویه وام‌های دانشجویی و بدهی‌های کارت اعتباری خود باشید.
این‌ها ازجمله مواردی هستند که افراد برخوردار از هوش مالی بالا در موردشان حرف می‌زنند، فکر می‌کنند و درنهایت دست به اقدام می‌زنند. آیا حاضرید یکی از آن‌ها باشید؟
شکست را به‌عنوان بخش لاینفک از زندگی خود بپذیرید؛ اما حتما از آن چیزی بیاموزید
آیا اگر در کاری شکست بخورید آیا مرتکب قصور و اشتباهی شده‌اید؟ پاسخ ساده است. نه لزوما، شما مسئول همه اشتباه‌ها نیستید.
درست حدس زدید. شما در مسیر تقویت سواد و هوش مالی خود با موانع و حتی شکست‌های فراوان روبه‌رو خواهید شد؛ شک نکنید.
آنچه آن‌هایی را که مدام شکست می‌خورند، با آن‌هایی که با موفقیت همزادند، متمایز می‌کند، چیزی نیست جز «نرخ تبدیل شکست». اساسا این مفهوم بیانگر تعداد دفعاتی است که شما یک شکست را به یک تجربه یادگیری مثبت تبدیل می‌کنید و اینکه چه میزان سریع این کار را انجام می‌دهید.
فرض کنیم شما بودجه این ماه خود را تماما خرج کرده‌اید. بله، این اتفاق خوبی نیست؛ اما لزوما به این معنا نیست که شما کوتاهی کرده‌اید. احتمالا به لاستیک‌های جدیدی برای خودروی خود احتیاج داشته‌اید یا چیز دیگری. بااین‌وجود، واقعیت این است که دخل حساب بانکی خود را آورده‌اید.
اکنون شما می‌توانید شکست را به خاطر بسپارید و به‌سادگی از آن عبور کنید. یا آنکه از آن درس بگیرید. شما در این ماه، بیش‌ازاندازه خرج کرده‌اید، به‌جای غصه خوردن بهتر است یک صندوق پس‌انداز اضطراری درست کنید و بخشی از حقوق آینده خود را به آن اختصاص دهید.
این کار، می‌تواند یک شکست تلخ را به یک تجربه یادگیری شیرین تبدیل کند و این‌گونه است که هوش مالی شما تقویت می‌شود.
در دیگر جنبه‌های زندگی هم منضبط باشید تا تقویت هوش مالی برایتان آسان شود
نظم، انضباط و خودکنترلی سنگ بنای یکی زندگی عالی است. من می‌دانم که انضباط به‌سادگی به دست نمی‌آید. اگر شما تمام زندگی خود را مثل من به یک مدرسه کاتولیک رفته باشید، احتمالا رفتن به اتاق مدیر، تنبیه شدن و مواخذه شدن را تجربه کرده‌اید. خوشبختانه البته این اتفاقات برای من، زیاد رخ نمی‌داد.
اما آن نوعی از انضباط که مدنظر من هست، کسی به جز خودتان را درگیر نمی‌کند. این انضباط، خودکنترلی و طرز تفکر رشد است که باید فکر و ذهن شما را به خود مشغول کند. برای تقویت درک و مدیریت پول و بهبود هوش مالی، شما باید سرسختانه به انضباط مالی پایبند باشید.
اما چگونه؟ پیش از هر چیز باید تمامی آموخته‌های این مقاله را به کار ببندید.
علاوه بر این، شما باید در دیگر جنبه‌های زندگی هم سعی کنید یک تفکر منضبط داشته باشید. می‌توانید این کار را از طریق فعالیت‌هایی مانند دویدن، یادگیری یک ساز یا زبان دیگر یا دعا و مراقبه انجام دهید.
گاهی اوقات برای بهبود جریان خون در بدن به فعالیت بدنی نیاز دارید؛ گاهی هم باید آرام باشید و ذهن خود را به دعا متمرکز کنید. هر دو مورد ازجمله موارد ضروری هستند که برای افزایش سواد و تقویت سواد مالی شما لازم‌اند.
از سوال پرسیدن نترسید، فروتن باشید و همیشه یادگیرنده بمانید
اکنون به آخرین نکته برای تقویت سواد و هوش مالی رسیدیم؛ اما به این معنا نیست که این نکته اهمیت کافی ندارد. پرسیدن سوال، ویژگی بارز یک فرد باهوش است. همیشه یک ذهن پرسشگر داشته باشید که به دنبال دانش و رشد است.
همچنین هرگز فراموش نکنید که همه‌چیز را همگان دانند و نمی‌توانید عالم دهر شوید. اگر باهوش‌ترین فرد در یک محیط هستید، ممکن است دچار توهم باشید یا آنکه باید محیط خود را تغییر دهید. با بیرون آمدن از منطقه راحتی خود کنار بیایید. به‌اندازه کافی فروتن باشید تا متوجه شوید چیزهای زیادی وجود دارد که شما از آن‌ها بی‌خبرید و این عادت خوبی است.
در پایان توصیه می‌کنیم همیشه یک یادگیرنده و شاگرد باقی بمانید. سعی کنید در مفاهیم مالی و پول، روابط خود با دیگران و در زندگی یک یادگیرنده تمام‌عیار باشید. یک یادگیرنده و شاگرد همیشه سوال می‌پرسد و همیشه از این فروتنی برخوردار است که از زندگی نکته‌های ارزشمندی یاد بگیرد.
کلام آخر: ثابت‌قدم باشید
اگر می‌خواهید هوش و سواد مالی خود را تقویت کنید، خواندن این مقاله، تازه آغاز راه است. شما باید وقت بگذارید و آماده روبه‌رو شدن با کارهای سخت باشید. بااین‌حال، اگر هر آنچه را که از صمیم قلب به شما گفتم، بیاموزید، می‌توانید پایه و اساس محکمی برای تقویت هوش مالی خود بنا کنید. در مسیر خود برای تقویت سواد مالی، موفق باشید و همیشه به یاد داشته باشید که شکست‌ها بزرگ‌ترین معلمان ما هستند. تجربه بهترین درس زندگی است و در این راه، تجارب فراوانی کسب خواهید کرد.
