پس انداز بدون شک یکی از اساسی ترین ارکان یک خانواده مستحکم است. بدون پس انداز در مسیر زندگی مشکلات زیادی گریبان گیر شما می شود. بسیاری افراد هیچ عقیده ای به پس انداز ندارند و همین مسئله در روزهای دشوار دامن‌گیر آن‌ها می شود. البته پس انداز با توجه به شرایط اقتصادی و بغرنج امروز کار ساده ای نیست؛ اما پس انداز هرچند اندک نیز می تواند پشتوانه محکمی برای شما و خانواده تان باشد.

در بخش اول در خصوص مسئولیت پذیری و عادت های صحیح پس انداز صحبت کردیم. خودداری از بدهی جدید، هدف گذاری، گذاشتن زمان، ثبت هزینه ها، حضور در بازار سهام و از این دست موارد را مورد بررسی قرار دادیم. در این بخش نیز در خصوص قطع هزینه های اضافی و جلوگیری از هدر رفت پول صحبت خواهیم کرد. ادامه مطلب را با ما همراه باشید.

چگونه پس انداز کنیم

1. دور کالاهای لوکس خط بکشید

مصرف گرایی در تمام جوامع وجود دارد و کشور ما نیز از این قاعده مستثنا نیست. عادت خرید لوازم لوکس و مارک دار مشکل جدی برای برخی افراد است. تصور عده ای بر این است که هرچه لباس گران قیمت تر باشد، کیفیت و ظاهر بهتری دارد. این در حالی است که بخش عمده این قیمت بالا تنها به دلیل مارک محصول است.

قطع هزینه های اضافی ناشی از خرید لوازم مارک دار و لوکس بهترین قدم برای شروع پس انداز مناسب است. این مورد هیچ تأثیر خاصی در کیفیت زندگی شما نخواهد داشت و تنها شرکت های بزرگ و مالک این برندها را از مکیدن بودجه خود بی بهره می کنید. بودجه ای که با زحمت زیاد و در طول یک ماه به دست می آورید را در طول چند دقیقه به باد ندهید. ارزش وقت و انرژی و جوانی خود را بدانید.

کافی است یک بار امتحان کنید و ببینید که زندگی بدون این موارد نه تنها عذاب آور و دشوار نیست، بلکه بسیار لذت بخش است. هنگامی که حساب پس انداز شما درشت و درشت تر می شود کم کم به لذت این مسئله پی خواهید برد. لازم نیست گوشی شما حتماً از مارک فلان گلابی گاز خورده یا فلان شرکت کره ای باشد. گزینه های ارزان قیمت و منطقی وجود دارد که به سادگی تمامی نیازهای شما را برطرف می کند. لازم نیست پول یک جین تی‌شرت را برای خرید 1 تی‌شرت مارک دار هزینه کنید. با منطق خرید کنید و احساسات خود را کنترل کنید.

در بخش قبل در خصوص ایجاد لیست هزینه ها صحبت کردیم. با مرور دقیق این لیست مواردی که هزینه زیادی برای شما دارند را شناسایی کرده و دور آن‌ها خط بکشید. گاهی اوقات خودتان هم متوجه نمی شوید که هزینه های شما بیشتر صرف چه مواردی می شوند. از این رو لیست هزینه ها و داشتن فاکتور و رسید می تواند در این زمینه کارساز باشد.

2. خانه ارزان اجاره کنید

هستند کسانی که 20 سال است اجاره منزل می دهند و تنها با نصف کردن اجاره خانه امروز قادر به خرید قسطی یک منزل بسیار شیک بودند. لازم نیست در بهترین منطقه شهر اقدام به اجاره منزل کنید. چند سال از زندگی خود را اندکی دشوار بگذرانید و بعداً از بودن زیر سقف خانه خود لذت ببرید.

اجاره خانه یکی از بزرگ‌ترین هزینه های جاری خانواده است. از این رو باید توجه زیادی به آن داشته باشید. بخشی از اجاره بهای خود را ذخیره کرده و به صندوق بازنشستگی خود تزریق کنید. برخی افراد تنها به دلیل نزدیک بودن به محل کار اجاره بهای نجومی پرداخت می کنند. در حالی که با نیم ساعت زودتر بیدار شدن و رانندگی به سمت محل کار میزان قابل ملاحظه ای از اجاره بهای آن‌ها کاهش می یابد و می توانند در محل ارزان تری خانه تهیه کنند.

3. هزینه غذا را کنترل کنید

مورد دیگری که بیشتر افراد به آن توجه نمی کنند، هزینه غذا است. لازم است که گاهی اوقات نیز با خانواده بیرون رفته و غذای آماده و رستوران میل کنید اما این مسئله نباید به روال معمول شما تبدیل شود. گاهی اوقات مشغله ذهنی باعث می شود که غذای ساده و آماده بیرون را ترجیح دهید. در حالی که با پخت غذا می توان هزینه ها را به صورت چشمگیری کاهش داد.

البته مواد تشکیل دهنده و نوع غذا نیز مهم است. خود را به پخت غذا با بهترین مواد اولیه و مارک های معتبر بازار عادت ندهید. گاهی اوقات مواد ارزان قیمت و با کیفیت بسیاری نیز پیدا می شود. موارد جانبی همچون نوشیدنی ها نیز تأثیر زیادی در هزینه غذا دارد. خود را به خوردن نوشیدنی های ارزان قیمت و آب آشامیدنی عادت دهید. این مسئله هم به لحاظ سلامتی برای شما بهتر است و هم هزینه های شما را کاهش می دهد.

غذاهای کنسرو شده و آماده در مقایسه با غذای منزل از ارزش غذایی اندک و قیمت بالاتری برخوردار است. بوی مطبوع طبخ غذا احساس سرزندگی به شما می دهد و انگیزه شما را برای ادامه هفته و ماه افزایش می دهد. فروشگاه هایی را برای خرید انتخاب کنید که تخفیف بالایی ارائه می دهند و گران فروش نیستند. همین تفاوت اندک قیمت ها در طول ماه میزان قابل توجهی از بودجه شما را از بین می برد.

4. کاهش مصرف انرژی

بیشتر افراد هر ماه قبوض خود را پرداخت کرده و هیچ شکایتی نسبت به آن ندارند. گاهی اوقات مجموع قبض های شما می تواند تا نصف اجاره خانه افزایش یابد. از این رو باید دقت بیشتری در مصرف انرژی و پرداخت قبض داشته باشید.

کاهش مصرف آب و برق و گاز و تلفن، جدای از کاهش هزینه های شما باعث تأثیر مستقیم روی محیط زیست شده و آینده ای بهتر برای فرزندانتان نیز رقم می زند. از این رو با برنامه ریزی دقیق و شناسایی هزینه های اضافی پرداختی قبوض هر ماه را کاهش دهید.

همیشه سعی کنید چراغ های اضافی را خاموش کنید. هنگامی که در اتاق نشیمن یا اتاق خواب حضور دارید، نیازی نیست که چراغ آشپزخانه روشن باشد. اگر همواره این مسئله را فراموش می کنید تا وقتی که به خاموش کردن پیوسته چراغ ها عادت می گیرید، از یک یادداشت کوچک آویزان به در اتاق ها استفاده کنید و خاموش کردن چراغ ها را یادآوری کنید.

از روشن کردن سیستم حرارتی و باز کردن هم‌زمان در و پنجره خودداری کنید. گاهی اوقات با پوشیدن یک لایه اضافه لباس می توانید نیاز به روشن کردن بخاری و شوفاژ را به حداقل برسانید. در روزهای گرم تابستان لازم نیست همیشه پنجره ها را بسته و کولر را روشن کنید. گاهی اوقات با باز کردن پنجره ها و استفاده از نسیم ملایم می توان از افزایش دمای اتاق جلوگیری کرد.

عایق های درست برای منزل خود تهیه کنید. اگر در منزل خود زندگی نمی کنید، منزلی اجاره کنید که دارای استانداردهای عایق باشد.

5. حمل و نقل ارزان را امتحان کنید

داشتن خودرو و هزینه های نگهداری آن می تواند بخش زیادی از بودجه ماهانه شما را به خود اختصاص دهد. در شهرهای بزرگ از مترو و اتوبوس استفاده کنید و در شهرهای کوچک نیز گزینه دوچرخه و پیاده روی را امتحان کنید. هزینه تعمیر و بنزین خودرو گاهی اوقات نامحسوس است اما با یادداشت کردن هزینه های خود متوجه تأثیر بالای آن در میزان پس انداز خواهید شد.

حمل و نقل با دوچرخه و سیستم عمومی جدای از کاهش هزینه ها، استرس و جنگ اعصاب رانندگی و درگیر شدن در ترافیک را نیز از بین می برد. کافی است برای مدتی این روش ها را امتحان کنید و تأثیر باورنکردنی آن را در سبک زندگی و البته میزان درآمد خود احساس کنید.

اگر استفاده از خودرو اجتناب ناپذیر است، از گزینه هم سفری برای کاهش هزینه استفاده کنید. برای مثال با افرادی که محل کار و محل زندگی نزدیک به شما دارند، هماهنگ کنید. همه شما در یک ساعت مشخص در یک نقطه خاص جمع شوید. می توانید هر بار از خودروی یک نفر استفاده کنید و هزینه ها را به نسبت تعداد افراد کاهش دهید.

6. تفریح ارزان یا رایگان

پس انداز کردن، کاهش هزینه ها و دوری از گزینه های لوکس به معنای حذف تفریح و خوش گذرانی نیست. هر انسانی نیاز به استراحت و تفریح در طول هفته دارد. مهم این است که این تفریح تمام پس انداز هفتگی شما را به باد ندهد. گزینه های ارزان قیمت یا رایگان زیادی برای تفریح و سرگرمی وجود دارد و کافی است به آن‌ها فکر کنید.

گاهی اوقات با تنها 50 هزار تومان می توانید خانواده خود را به یک تفریح ساده و بسیار مهیج و جذاب ببرید. طبیعت گردی، کوه نوردی، دوچرخه سواری در یک مسیر زیبا و بسیاری موارد دیگر هم هستند که هیچ هزینه ای برای شما در بر نخواهند داشت.

رویدادهای گروهی را نیز دست کم نگیرید. گاهی اوقات فعالیت های جمعی بسیار لذت بخش تر و البته ارزان قیمت تر از فعالیت های فردی و خانوادگی است. همچنین به جای رفتن به سینما از مشاهده فیلم در منزل یا خواندن کتاب های مورد علاقه خود لذت ببرید.

رفتن به استخر، پیاده روی در پارک و مواردی از این دست نیز هم تفریح ارزان قیمتی است و هم می تواند به سلامت و حال عمومی شما کمک کند.

7. اعتیاد به هر چیزی را قطع کنید

اگر جزو افرادی هستید که به صورت روزانه سیگار مصرف می کنید یا دم به ساعت در قهوه خانه برای کشیدن قلیان به سر می برید، نسبت به حذف این عادت های مخرب اقدام کنید. این عادت ها در برخی موارد به اعتیاد گریزناپذیر تبدیل می شوند و بدون کمک دیگران قادر به ترک آن‌ها نخواهید بود. در سناریوهای افراطی نیز به مشکلات جسمی بسیار سخت تبدیل می شوند و نه تنها سلامت شما را با خطر جدی مواجه می کنند، هزینه های درمانی زیادی نیز روی دست شما خواهند گذاشت.

برخی افراد اعتیاد را تنها به الکل و مواد مخدر می دانند. در حالی که سیگار و قلیان نیز می توانند به اعتیاد منجر شوند. سیگار و قلیان در درازمدت باعث می شود که ریه ها شما نابود شده و تمام دستگاه گوارش شما را تحت تأثیر قرار می دهند. هر جلسه قلیان معادل یک پاکت سیگار نیکوتین به بدن شما می رساند. پس فکر نکنید که در حال انجام تفریح سالمی هستید.

اعتیاد به الکل نیز توضیح خاصی لازم ندارد. امروزه شرکت های ساخت مشروبات الکلی به هر دستاویزی چنگ می زنند تا خواص این نوشیدنی ها را به مشتری ثابت کنند. با اینکه نمی توان منکر برخی خواص این نوشیدنی ها شد اما بدون شک زیان آن‌ها بسیار بیشتر از فواید آن‌ها است. از طرفی نیز هزینه ای که با پرداخت به این موارد متقبل می شوید، تأثیر مستقیم روی پس انداز شما خواهد داشت.

بسیاری افراد مواد مخدر را با سیگار کشیدن شروع کرده اند. از این رو تصور نکنید شما با بقیه تفاوت دارید و اراده پولادین دارید. اغلب مسیر مواد مخدر از سیگار و مشروبات الکلی می گذرد. هنگامی که به مواد مخدر اعتیاد پیدا کنید، نه تنها قادر به پس انداز نخواهید بود، بلکه تمام سرمایه خود را نیز در این مسیر خواهید باخت.

شرط بندی نیز یکی از عادت های مخرب و غیر اخلاقی است که باعث فروپاشی اقتصاد خانواده و فروپاشی اخلاقی جامعه می شود. خود را با تفریح و سرگرمی های سالم مشغول کنید و از چنگ زدن به چنین کارهایی خودداری کنید.

در اینجا به پایان بخش دوم این مقاله رسیدیم و مطلب را در بخش سوم ادامه خواهیم داد. از نظر شما تأثیر کدام‌یک از عادات بر پس انداز بیشتر است؟ کدام یک از مشکلات مطرح شده در این بخش را در زندگی خود احساس می کنید؟ از نظر شما میزان تأثیرگذاری کدام‌یک از این موارد نامبرده بیش از دیگری است؟ شما کدام هزینه اضافی را در زندگی خود احساس می کنید که در این مطلب به آن پرداخته نشد؟ دیدگاه های خود را با ما و دیگر دوستان خود نیز در میان بگذارید.