تبدیل شدن به یک سرمایه گذار مسئول کار دشواری نیست و حتی می‌تواند سودمندتر از سرمایه گذاری سنتی باشد.
جمع آوری زباله، داوطلب شدن برای کار در بیمارستان، کمک مالی به سازمان‌های فعال در زمینه عدالت نژادی و سرمایه گذاری. بنظرتان کدام یک از این موارد با بقیه فرق دارد؟ وقتی می‌خواهیم دنیا را به مکانی بهتر تبدیل کنیم، سرمایه گذاری اولین چیزی نیست که به ذهن خطور می‌کند. اما امروزه سرمایه گذاری مسئولانه یا سرمایه گذاری بر اساس مسئولیت اجتماعی بیش از هر زمان دیگر قابل دستیابی و سودآور است.
در عصر حاضر سرمایه گذاری بر اساس مسئولیت اجتماعی که یک استراتژی نسبتاً رادیکال در نظر گرفته می‌شود محبوبیت بیشتری پیدا کرده است. طبق نظرسنجی سال ۲۰۱۹ مورگان استنلی، ۸۵٪ از سرمایه گذاران حقیقی به سرمایه گذاری پایدار علاقمند هستند در حالی که در سال ۲۰۱۷ این رقم حدود ۷۵٪ بوده است. گزینه‌های موجود برای سرمایه گذاری نیز افزایش یافته است: شرکت تحقیقاتی سرمایه گذاری مورنینگ استار می‌گوید در سال ۲۰۱۹، ۳۰۳ صندوق سرمایه گذاری مشترک و صندوق‌ قابل معامله در بورس وجود داشته در حالی که در سال ۲۰۱۴ این رقم ۱۱۱ بوده است.

سرمایه گذاری بر اساس مسئولیت پذیری اجتماعی

تعریف سرمایه گذاری بر اساس مسئولیت اجتماعی

سرمایه گذاری بر اساس مسئولیت اجتماعی، یک استراتژی سرمایه گذاری است که سعی دارد ضمن رعایت اصول اخلاقی، بازده مالی مناسبی برای یک سرمایه گذار به همراه داشته باشد. این قبیل سرمایه گذاری‌ها اغلب شامل شرکت‌هایی هستند که تأثیر مثبت پایدار یا اجتماعی دارند مانند شرکت‌های فعال در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر.
سرمایه گذاری بر اساس مسئولیت اجتماعی تمایل دارد نام‌های زیادی از جمله سرمایه گذاری مبتنی بر ارزش، سرمایه گذاری پایدار و سرمایه گذاری اخلاقی داشته باشد. عبارت مخفف «SRI» نیز به معنای سرمایه گذاری پایدار، مسئولانه و تأثیرگذار است. برخی از این اقدامات، چارچوبی از عوامل محیطی، اجتماعی و حاکمیتی را برای هدایت سرمایه گذاری بکار می‌گیرد.

درک سرمایه گذاری مسئولانه

سرمایه گذاران علاقمند به مسئولیت اجتماعی فقط با توجه به معیارهای معمول نظیر عملکرد، هزینه‌ها و موارد دیگر یک سرمایه گذاری را انتخاب نمی‌کنند بلکه معیارهای دیگری در زمینه انطباق منابع درآمدی و شیوه‌های تجاری شرکت با ارزش‌های اخلاقی خود را نیز مد نظر قرار می‌دهند. از آنجا که هر فردی معیار‌های اخلاقی متفاوتی دارد، نحوه تعریف سرمایه گذاری بر اساس مسئولیت اجتماعی از فردی به فرد دیگر متفاوت خواهد بود.
اگر علاقمند به محیط زیست هستید، احتمالاً سرمایه گذاری در منابع انرژی‌های سبز مانند شرکت‌های حوزه انرژی‌های بادی و خورشیدی اولویت پیدا می‌کند. اگر به پیشرفت زنان، رنگین پوستان و سایر گروه‌های حاشیه‌ای اهمیت می‌دهید ممکن است برخی از صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک را مد نظر داشته باشید که در شرکت‌های تحت مدیریت زنان یا سیاهان سرمایه گذاری می‌کنند.
ممکن است دریابید که برخی از صندوق‌های سرمایه گذاری‌ها با ارزش‌های اخلاقی شما مطابقت دارند در حالی که برخی دیگر چنین نیستند و ممکن است از اینکه چه شرکت‌هایی در یک صندوق سرمایه گذاری وجود دارند تعجب کنید. به عنوان مثال صندوق ونگارد Vanguard سهام کمپانی‌های موجود در صنایعی مانند سوخت‌های فسیلی و انرژی هسته‌ای را برای سرمایه گذاری مورد استفاده قرار نمی‌دهد. اما از سوی دیگر عمده منابع این صندوق شامل سهام آمازون و فیس بوک است، دو شرکتی که برخی از سرمایه گذاران مقید به مسئولیت اجتماعی تصمیم گرفته‌اند از آنها پشتیبانی نکنند.
در گذشته صندوق‌هایی که سرمایه گذاری بر اساس مسئولیت اجتماعی را رعایت می‌کردند نسبت به همتایان سنتی خود از کارمزدهای بالاتری برخوردار بودند، اما طبق داده‌های سال ۲۰۱۹ مورنینگ استار، کارمزد صندوق‌های این حوزه در این سال بین ۰.۰۹% تا ۰.۲% در نوسان بوده است.
مطمئناً می‌توانید صندوق‌های سرمایه گذاری گران‌تری پیدا کنید اما به همین ترتیب می‌توانید صندوق‌های نسبتاً ارزانی نیز پیدا کنید.

عملکرد سرمایه گذاری بر اساس مسئولیت اجتماعی

آیا یک استراتژی سرمایه گذاری مسئولانه عملکردی مانند استراتژی‌های استاندارد دارد؟ پاسخ مثبت است. یافته‌های یک تحقیق صورت گرفته در سال ۲۰۲۰ نشان داد که در ۸۰٪ از مواقع شرکت‌های پایدار تأثیر مثبتی بر عملکرد سرمایه گذاری دارند.
چندین مطالعه دیگر نشان داده است که صندوق‌های مقید به سرمایه گذاری بر اساس مسئولیت اجتماعی نه تنها می‌توانند از نظر عملکرد با صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک سنتی مطابقت داشته باشند بلکه گاهی اوقات می‌توانند عملکرد بهتری از خود نشان دهند. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد نوسانات این صندوق‌ها کمتر از صندوق‌های سنتی است.
در گذشته در مورد سرمایه گذاری بر اساس مسئولیت اجتماعی شک و تردیدهایی وجود داشت، مخالفان معتقد بودند که محدود کردن گزینه‌های سرمایه گذاری منجر به کاهش بازده سرمایه گذاری می‌شود. اکنون اما شواهد قابل استنادی وجود دارد که خلاف این ایده را نشان می‌دهد: سرمایه گذاری بر اساس مسئولیت اجتماعی فقط برای روان شما مفید نیست، بلکه برای پورتفوی نیز مفید است.

نحوه ایجاد یک پورتفوی سرمایه گذاری مسئولانه

ساخت یک پورتفوی اخلاقی لزوماً امری دشوار یا مرعوب کننده نیست. تا زمانی که ارزش‌های مد نظر خود را اولویت بندی کرده باشید می‌توانید از سرمایه خود بدرستی استفاده کنید. در ادامه نحوه ساخت پورتفوی سرمایه گذاری بر اساس مسئولیت اجتماعی آورده شده است:

۱- تصمیم بگیرید که چه مقدار کمک می‌خواهید

در مورد ایجاد یک پورتفوی اخلاقی چندین راه وجود دارد. می‌توانید خودتان آن را بسازید، سرمایه گذاری‌های خاصی را انتخاب کرده و تحت نظارت مستمر قرار دهید یا می‌توانید کمک بگیرید. برای شروع از دو گزینه زیر استفاده کنید:
من می‌خواهم سرمایه گذاری بر اساس مسئولیت اجتماعی داشته باشم. اگر می‌خواهید حداکثر اطمینان را در این زمینه داشته باشید بهتر است پورتفوی سرمایه گذاری خود را شخصاً ایجاد کنید.
من کمک می‌خواهم. اکثریت افراد ترجیح می‌دهند در صورت امکان مسئولانه سرمایه گذاری کنند، اما فهمیدن اینکه یک کمپانی تا چه میزان به اقدامات اخلاقی پایبند است نیاز به تحقیقات طولانی‌تری دارد. مشاوران روبوتیک از الگوریتم‌هایی برای ایجاد و بهینه سازی یک پورتفوی سرمایه گذاری بر اساس تحمل ریسک و اهداف مالی شما استفاده می‌کنند.
نکته مثبت مشاوران روبوتیک ارزان بودن آنها است و معمولاً چندین پورتفوی سرمایه گذاری بر اساس مسئولیت اجتماعی مد نظر شما ارائه می‌کتند. نکته منفی این است که آنها اجازه نمی‌دهند دارایی خاصی را که به آن علاقه دارید به سبد خود اضافه کنید.

۲- یک حساب سرمایه گذاری باز کنید

اگر تصمیم گرفته اید که این کار را به تنهایی انجام دهید، ابتدا باید یک حساب در کارگزاری باز کنید، جایی که می‌توانید سرمایه گذاری را شروع کنید. برخی از کارگزاری‌ها پیشنهاداتی در زمینه سرمایه گذاری بر اساس مسئولیت اجتماعی دارند. ابزارهای غربالگری این کارگزاری‌ها به شما در یافتن صندوق‌های متناسب کمک می‌کنند.

۳- آنچه برای شما مهم است را بیان کنید

بهتر است به طور خاص آنچه را که در یک سرمایه گذاری مسئولانه به دنبال آن هستید را مکتوب نمایید. آیا تولیدکنندگان اسلحه خارج از دایره هستند؟ آیا می‌توانید در شرکتی که نمره رعایت اصول زیست محیطی پایینی دارد وارد شوید به این دلیل که هیئت مدیره‌ای دارای اکثریت زن دارد؟ دانستن اینکه از چه صنایعی پشتیبانی نمی‌کنید، انتخاب یا حذف برخی از سرمایه گذاری‌ها را آسان می‌کند.

۴- با دقت درباره سرمایه گذاری‌های خود تحقیق کنید

هنگامی‌که یک حساب کارگزاری دارید و اولویت‌های خود را می‌دانید، می‌توانید پورتفویی بر اساس خواست خود ایجاد کنید. یک روش آسان برای قضاوت در مورد رعایت مسئولیت اجتماعی در یک شرکت، بررسی رنکینگ شرکت‌های تحقیقاتی مستقل مانند مورنینگ استار است. دو نوع سرمایه گذاری که می‌توانید برای پورتفوی خود در نظر بگیرید سهام و صندوق‌ها هستند.
سهام- تک سهم‌ها معمولاً نباید بیش از ۵٪ تا ۱۰٪ سبد شما را شامل شوند، اما اگر شرکتی وجود دارد که انتظار دارید رشد بالایی از خود نشان دهد، ممکن است بخواهید آن را وارد پورتفوی خود کنید. علاوه بر عواملی مانند EPS و درآمد خالص، بهتر است گزارش تولید شرکت، پیشینه اعضای هیئت مدیره، فرهنگ کار سازمانی در بین پرسنل را نیز بررسی نمایید.
صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک- این صندوق‌ها راهی آسان برای متنوع سازی سبد سهام هستند و امروزه صندوق‌های پایدار بیشتری با رعایت اصول محیط زیستی وجود دارند. صندوق‌های سرمایه گذاری شامل دارایی‌های منتخبی هستند که از معیارهای تعیین شده توسط مدیر صندوق پیروی می‌کنند. اگر کارگزار شما دارای ابزار غربالگری مناسبی باشد احتمالاً می‌تواند به شما کمک کند تا گزینه‌های مختلف را بررسی کرده و مورد مناسب را پیدا کنید. برخی از صندوق‌ها تمرکز ویژه‌ای در حوزه‌های خاصی مانند مدیریت زنان یا سرمایه گذاری در شرکت‌های عاری از سوخت‌های فسیلی دارند.
برای مطالعه در مورد ساختار یک صندوق خاص، می‌توانید از طریق اساسنامه آن صندوق که در سایت آن در دسترس است اقدام کنید. در یک صندوق باید دو مورد مهم را جستجو کنید، لیستی از شرکت‌هایی که صندوق در آن سرمایه گذاری کرده و نسبت هزینه آن. نسبت هزینه‌ کارمزد سالانه‌ای است که بر اساس درصدی از سرمایه گذاری شما اخذ می‌شود. صندوق‌هایی که برچسب مسئولیت اجتماعی دارند معمولاً نسبت هزینه بالاتری دارند در عین حال صندوق‌های زیادی هم در دسترس هستند که از نظر هزینه مشابه یا حتی ارزان‌تر از صندوق‌های سنتی تمام می‌شوند.