مارکت کپ یا ارزش بازار، ارزش شرکت را بر اساس تعداد سهام صادر شده و قیمتی که سرمایه گذاران مایل به خرید آن هستند اندازه گیری میکند. اگر شرکتی ۱۰ میلیون سهم منتشر کرده باشد و قیمت سهام آن ۱۰۰ دلار باشد، ارزش بازار آن ۱ میلیارد دلار است. این سهام شامل کلیه سهام است از سهام موجود برای عموم تا سهام محدودی که گروههای خاصی در اختیار دارند.
ارزش بازار به سرمایه گذاران این امکان را میدهد تا شرکت را بر اساس میزان ارزشمندی برای عموم افراد بسنجند. هرچه ارزش بالاتر باشد، شرکت بزرگتر است. شرکتهای عمومی نیز براساس اندازه خود گروه بندی میشوند که معمولاً بر اساس سرمایه کم، متوسط یا زیاد است.
اندازه و ارزش یک شرکت میتواند بر میزان ریسک و همچنین میزان بازگشت سرمایه شما تأثیر بگذارد. دسته بندی شرکتها از این طریق به سرمایه گذاران کمک میکند تا یک پورتفوی متعادل ایجاد کنند تا برای رشد بلند مدت بهینه باشد.
غالباً از دادههای ارزش بازار برای مدیریت صندوقهای سرمایه گذاری مشترک نیز استفاده میشود. این صندوقها میتوانند در دهها یا حتی صدها شرکت سهام داشته باشند که این امر به سرمایه گذاران امکان میدهد سهام بسیاری از شرکتها را در یک معامله خریداری کنند. صندوقهای سرمایه گذاری غالباً بر اساس دسته بندیها سرمایه گذاری میکنند، بنابراین سرمایه گذاران میتوانند شرکتهای ارزش بالا یا ارزش پایین را خریداری کنند.
مارکت کپ یا ارزش بازار چیست و چرا مهم است؟
ارزش بازار شناور چیست؟
برخلاف ارزش بازار، ارزش بازار شناور (که بعضاً به آن ارزش بازار شناور آزاد نیز گفته میشود) فقط با استفاده از سهامی که در دسترس عموم افراد است محاسبه میشود و سهام قفل شده، مانند سهام موسسات و سازمانهای دولتی مورد محاسبه قرار نمیگیرند.
بسیاری از شاخصهای اصلی بازارهای سهام از ارزش شناور استفاده میکنند. محاسبه ارزش بازار شناور به این منظور است که تصویری دقیقتر از ارزش بازار سهام یک شرکت ارائه کند.
در ادامه مطلب برای تشریح بهتر مبحث، یک راهنمای کلی برای ارزش بازار وجود دارد. البته توجه داشته باشید که اجزای با ارزش بالاتر یک بخش میتوانند با شرکتهای کم ارزش بخشهای دیگر ترکیب شوند. شاخصها و مدیران صندوق ممکن است تعریفهای متفاوتی از ارزش بازار داشته باشند یا از معیارهای گستردهتری استفاده کنند. قیمت سهام یک شرکت نیز میتواند به اندازه کافی نوسان داشته باشد تا آن را به یک دسته بالاتر یا پایینتر از ارزش بازار منتقل کند.
ارزش بازار بزرگ: ۱۰ میلیارد دلار یا بیشتر
شرکتهای با ارزش بالا شرکتی هستند که دارای ساختار و سوددهی بالایی هستند و اغلب نامهای معتبری دارند از جمله:
• شرکت مایکروسافت
• جانسون اند جانسون Johnson & Johnson
• جی پی مورگان چیس JPMorgan Chase
• اکسون موبیل Exxson Mobil
• جنرال میلز General Mills
• اتو زون AutoZone
از آنجا که این شرکتها ساختار مناسبی دارند شرکتهای با ارزش بازار بالا معمولاً با ثبات هستند، از نظر پرداخت سود سهام قابل اعتماد هستند و به طور معمول مانند برخی از سهام هیجانی مورد توجه رسانهها نیستند. اما به گفته اغلب کارشناسان مالی این ماهیت کم بها داده شده در واقع همان مزیتی است که آنها را برای سرمایه گذاران جذاب میکند.
سونیا شیو Sunya Shiu برنامه ریز مالی در موسسه دلتا میگوید: «سهام با ارزش بازار بالا بسیار کسل کننده هستند و یک سرمایه گذار بلند مدتی به دنبال سهام کسل کننده در پرتفوی خود است. وقتی اوضاع در بازارها هیجانی میشود، ممکن است قیمت سهام با مارکت کپ بالا هم به همین ترتیب بالا یا پایین برود اما این نوسان در مقایسه با سهام دارای ارزش بازار متوسط یا کوچک چندان قابل ملاحظه نیست».
میانگین بازده کل ۱۰ ساله شاخص ۱۰۰ شرکت بزرگ ایالات متحده براساس ارزش بازار بالا در حال حاضر حدود ۱۴ درصد است.
ارزش بازار متوسط: ۲ تا ۱۰ میلیارد دلار
اگر شرکتهای بزرگ رشد سریعی داشته باشند، شرکتهای متوسط نیز غالباً در همین وضعیت قرار دارند. با این رشد فرصتی برای سودهای بالاتر و سریعتر و همچنین امکان رکود شدیدتر فراهم میشود. شرکتهای ارزش متوسط نیز غالباً کمپانیهای خانوادگی هستند اما به طور معمول مانند شرکتهای فوق الذکر ملی یا بین المللی نیستند. چند سهام معروف با ارزش بازار متوسط عبارتند از:
• بوستون بییر کامپنی Boston Beer Company
• کرکر برل Cracker Barrel
• اتسی Etsy
• ویندهام هتلز Windham Hotels
• لوازم ورزشی دیک Dicks Sporting Goods
میانگین ۱۰ ساله بازدهی شرکتهای دارای ارزش بازار متوسط در حال حاضر حدود ۱۲٪ است.
ارزش بازار کوچک: ۲۵۰ تا ۲ میلیارد دلار
سهام با ارزش بازار کوچک اغلب شرکتهای جوانی هستند که توانایی رشد بالایی دارند. این سهام ممکن است بازدهی بالایی داشته باشند (این شرکتهای کوچک در واقع میتوانند به شرکتهای متوسط یا بزرگ تبدیل شوند) اما احتمال ضررهای قابل توجهی نیز به همراه دارند.
شرکتهای دارای ارزش بازار کوچک معمولاً فقط چند جریان درآمدی دارند و تأثیر مالیات و مقررات و اقتصاد یک کشور را بیش از مشاغل دیگر احساس میکنند. اگر شرکتهای با ارزش بازار بالا همان کشتیهای بزرگ تفریحی باشند که میتوانند در برابر طوفانیترین دریاها مقاومت کنند، شرکتهای با ارزش کوچک همان قایقهای بادبانی هستند که ممکن است از امواج آسیب ببینند.
با این وجود فرصت رشد آنها میتواند به نفع پرتفوی سرمایه گذار باشد به شرطی که احتمال نزول بالقوه با ثبات نسبی سهام با ارزش بازار بالا افزایش یابد. نمونههایی از سهام با ارزش بازار کوچک شامل:
• گو پرو GoPro
• ابرکرامبی اند فیچ Abercrombie & Fitch
در بازار ایالات متحده، شاخص راسل ۲۰۰۰ كه شركتهاي ارزش بازار كوچك را نمایندگی میكند در حال حاضر بازده ۱۰ ساله حدود ۱۱ درصد دارد.
شرکتهای بسیار کوچک و بسیار بزرگ
دو بخش دیگر ارزش بازار نیز وجود دارد که عموماً به عنوان بسیار کوچک یا مایکرو (زیر ۲۵۰ میلیون دلار) و بسیار بزرگ یا مگا است که بعنوان بزرگترین شرکتهای بورس دنیا شناخته میشوند و برخی از آنها با شرکتهای ارزش بالا همپوشانی دارند.
شرکتهای بسیار کوچک اغلب بعنوان خطرناکترین سرمایه گذاریها در نظر گرفته میشوند. سابقه بسیاری از آنها عملاً صفر است و ممکن است هیچ دارایی، سود عملیاتی یا درآمدی برای گزارش نداشته باشند. در همین حال شرکتهای مگا بدلیل ساختار قدرتمند و ذخایر نقدی بالایی که دارند ممکن است بتوانند شرایط اقتصادی ناگوار را بهتر تحمل کنند.
متعادل کردن پورتفوی
وقتی نوبت به متعادل سازی سبد سهام بین شرکتهای دارای ارزش بازارهای مختلف میرسد، شیو آن را به تصمیم گیری روزمره تشبیه میکند، اگر شرکتهای دارای ارزش بازار بسیار بالا رستورانهای زنجیره ای جهان باشند شرکتهای دارای ارزش بازار پایین همان رستورانهای محلی مورد علاقه من و شما هستند که ممکن است هرگز نام آنها را نشنیده باشید اما کسی به شما توصیه کرده است .
در دنیا جا برای هر دو مدل رستوران وجود دارد و در پورتفوی هم باید برای هر دو جایگاهی وجود داشته باشد. فقط بایستی مطمئن شوید که درصد مناسبی از هر یک را در سبد داشته باشید.
به طور کلی هرچه افق سرمایه گذاری بلند مدتتری داشته باشید میتوانید سبد پر ریسکتری هم داشته باشید. یک جدول زمانی طولانیتر به معنای فرصت بیشتر برای ریکاوری در برابر نوسانات است. سرمایه گذاران بلند مدت، به عنوان مثال کسانی که برای بازنشستگی چند دهه بعد خود پس انداز میکنند میتوانند از رشد بالقوه شرکتهای کوچک و متوسط استفاده کرده و توان داشته باشند تا رکودهای غیر منتظره را تحمل کنند.
سرمایه گذارانی که نمیخواهند به این اندازه ریسک کنند، ممکن است بخواهند سبد سهام خود را در محدوده شرکتهای بزرگ و مگا که ناپایداری کمتر و سود بالقوه کمتری نسبت به شرکتهای کوچک و متوسط دارند جای دهند.
ارزش بازار در مقابل ارزش سازمان
ارزش سازمان با ارزش بازار یکسان نیست. در حالی که ارزش بازار ارزش سهام یک شرکت را اندازه گیری میکند ارزش سازمان ارزش کل کسب و کار و از جمله بدهیها، داراییها، پول نقد و غیره را اندازه گیری میکند. محاسبه ارزش سازمان پیچیدهتر است اما همچنین تصویری کاملاً واضح از ارزش یک شرکت ارائه میکند.
سرمایه گذاران باتجربه میتوانند از ارزش شرکت در کنار سایر دادههای عملکردی برای تعیین اینکه آیا قیمت سهام در حال حاضر نسبت به شرکتهای مشابه کمتر یا بیش از حد ارزش گذاری شده است استفاده کنند.