این موضوعی است که بارها و بارها در مجامع مالی مطرح می‌شود:
شخصی اوضاع مالی خود را تثبیت کرده و یک شغل پایدار دارد. کمی کمتر از درآمد خود هزینه می‌کند، بدهی زیادی ندارد و شروع به جمع آوری پول می‌کند. این وضعیت برای افراد بسیاری پیش می‌آید و احتمالاً مرحله بعدی تلاش برای سرمایه گذاری هوشمند پول‌های اضافی است، اما آنها اغلب نمی‌دانند از کجا شروع کنند.
در این مطلب می‌خوانیم یک فرد معمولی در تلاش برای سرمایه گذاری هوشمند پول خود چه کاری باید انجام دهد؟
پیش نیازهای سرمایه گذاری هوشمند
گام‌های ضروری قبل از اولین سرمایه گذاری
۱- نیازهای ضروری را پوشش دهید
قبل از اینکه بفکر سرمایه گذاری پول خود باشید ابتدا باید اطمینان حاصل کنید که مبانی اصلی مالی سر و سامان دارد.
در گام اول باید در مورد تمام صورتحساب‌های خود به روز باشید. اگر در حال حاضر دیرکرد پرداخت قبوض دارید نباید به فکر سرمایه گذاری باشید. بلکه هدف شما باید به روز بودن در مورد همه صورتحساب‌های‌تان باشد.
در گام دوم، باید یک صندوق اضطراری داشته باشید که حداقل یک ماه هزینه‌های زندگی را پوشش دهد. باید به اندازه‌ای در آن وجه نقد باشد تا بتوانید پرداختی صورتحساب‌های خود را تأمین کرده و اگر یک ماه بیکار ماندید مایحتاج ضروری را فراهم نمایید. در حالت ایده آل بایستی سهمیه هفتگی خودکار کوچکی برای تکمیل آرام آرام صندوق اضطراری خود تنظیم کرده باشید.
در گام سوم بایستی هیچ بدهی یا وامی با سود بالا نداشته باشید. منظور این است که هیچ وامی ندارید که نرخ بهره آن بالاتر از ۷٪ باشد. تعریف بهره بالا با گذشت زمان کمی تغییر می‌کند، اما ۷٪ رقم مطمئنی در دوره فعلی است. این قانون باید شامل مواردی مانند بدهی‌های شخصی و وام‌ها باشد، اما مواردی مانند قسط اتومبیل، وام دانشجویی و وام مسکن را شامل نمیشود.
اگر این سه پایه را تحت پوشش دارید و هزینه کمتری نسبت به درآمد خود صرف می‌کنید، وقت آن است که برای آینده سرمایه گذاری کنید. اگر متوجه شدید که این مبانی تحت پوشش نیستند، باید سرمایه گذاری را بتعویق بیاندازید تا این مبانی به طور کامل تحت پوشش قرار گیرند.
در این مرحله گزینه‌های هزینه‌ای دیگر نیز بایستی در نظر گرفته شوند، مانند انجام کارهای کوچک در زمینه افزایش راندمان انرژی در خانه، خرید عمده کالاهای خانگی و برخی از مواد غذایی، جایگزینی لوازم اصلی منزل که در معرض خرابی هستند و غیره، اما تصمیم گیری در میان این گزینه‌ها بیش از اولویت مالی مشخص به ترجیح شخصی فرد مرتبط است.
۲- دلیل سرمایه گذاری را کشف کنید
اولین موضوعی که باید در سرمایه گذاری هوشمند به آن فکر کنید، پول یا پورتفوی سرمایه گذاری نیست. شما باید با چرایی سرمایه گذاری شروع کنید. چرا می‌خواهید سرمایه گذاری کنید؟ امیدوارید با آن به کجا برسید؟
پاسخ ساده‌ای که بسیاری از افراد می‌دهند این است که درآمد بیشتری کسب کنند، اما این جواب واقعاً نمی‌تواند جامع باشد. چرا می‌خواهید درآمد بیشتری کسب کنید؟ امیدوارید با آن چه کار کنید؟
پاسخ به این سوالات برای بسیاری از سرمایه گذاران تازه کار سخت‌تر است زیرا این سوال درباره پول نیست، بلکه راجع به هدف است. همچنین سوالی نیست که بسیاری از سرمایه گذاران تازه کار هنگام شروع سرمایه گذاری به آن فکر می‌کنند.
پس چرا این سوال مهم است؟
دلیل آن ساده است: تعریف هدف برای سرمایه گذاری به شما کمک می‌کند تا جدول زمانی آن سرمایه گذاری، میزان نقدینگی و میزان ریسکی که می‌توانید تحمل کنید را تعیین نمایید. همۀ این عوامل برای فهم اینکه چه نوع سرمایه گذاری‌ای لازم است حیاتی هستند.
به عنوان مثال هرچه جدول زمانی سرمایه گذاری شما طولانی‌تر باشد، می‌توانید نوسانات کوتاه مدت بیشتری را بپذیرید. به عنوان مثال، سهام می‌تواند طی چند روز یا چند هفته یا حتی چند سال به سرعت از نظر ارزش نوسان داشته باشد، اما طی یک دوره طولانی مدت (بیش از یک دهه)، بازار سهام به طور مداوم رشد کرده و تقریباً همیشه بازدهی خوب برای سرمایه گذاران به همراه داشته است. بنابراین، اگر با هدف شش ماهه سرمایه گذاری می‌کنید ممکن است بازار سهام گزینه خوبی نباشد، اما اگر با هدف ۲۵ ساله سرمایه گذاری کنید، خرید سهم ایده خوبی خواهد بود.
مثال دیگر: هرچه زمان بیشتری بین تصمیم گیری در مورد مهلت زمانی برای رسیدن به هدف و زمان واقعی نیاز به پول در دست داشته باشید، نقدینگی از اهمیت کمتری برخوردار می‌شود.
بیشتر بدانید: چگونه می‌توان خردمندانه سرمایه گذاری کرد
نقد شوندگی چیست؟
نقد شوندگی به معنای سهولت در تبدیل یک ابزار سرمایه گذاری هوشمند به پول نقد است. پول در یک حساب پس انداز بسیار نقد شونده است زیرا می‌توانید از طریق دستگاه خودپرداز پول نقد دریافت کنید. پول در بورس اوراق بهادار بسیار نقد شونده است زیرا معمولاً می‌توانید خیلی سریع آن را بفروشید و طی چند روز درآمد کسب کنید. از طرف دیگر، املاک و مستغلات معمولاً نقد شونده نیستند (مگر اینکه بخواهید با ضرر زیادی بفروشید)، زیرا یافتن خریدار به زمان نیاز دارد.
وقتی چرایی سرمایه گذاری را برای خود تعریف می‌کنید آنچه به دنبال آن هستید این است که چه مدت طول می‌کشد تا به آن پول نیاز داشته باشید. اگر جوان هستید و برای بازنشستگی پس انداز می‌کنید، برای مدتی طولانی به این پول احتیاج نخواهید داشت، لذا بهتر است از هم اکنون برای به دست آوردن بازده مناسب در سال‌های آینده، ریسک کنید.
از طرف دیگر اگر برای خرید خانه پس انداز می‌کنید و انتظار دارید سه سال دیگر ملک را خریداری کنید، نباید پول خود را در ابزار سرمایه گذاری پر ریسکی قرار دهید که خطر قابل توجهی برای از دست دادن پول در آن بازه زمانی وجود داشته باشد. همچنین می‌خواهید هنگامی که خانه مناسب را پیدا می‌کنید به سرعت به آن پول دسترسی پیدا کنید.
اگر هدف زمانی خاصی ندارید چه کاری باید انجام دهید؟ اگر هیچ نوع هدفی ندارید، باید پول خود را به گونه‌ای سرمایه گذاری کنید که به شما امکان دهد سریعاً به آن پول دسترسی پیدا کنید، یعنی کاملاً نقد شونده بوده و به روشی سرمایه گذاری شود که تعادل حساب شما را در معرض خطر قرار ندهد.
۳- انتخاب گزینه‌های سرمایه گذاری هوشمند
به عنوان مثال، اگر تصمیم بگیرید که در کالاهای کلکسیونی سرمایه گذاری کنید، احتمالاً خودتان مالک آن کالاها خواهید بود. آنها را در دست خواهید داشت و باید در جایی نگهداری کنید.
اگر می‌خواهید چیزهایی مانند سهام، اوراق قرضه، صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک یا مواردی از این قبیل را خریداری کنید، معمولاً در برخی از موسسات مالی حساب باز می‌کنید. به آن حساب پول واریز می‌کنید و سپس از پول آن حساب برای خرید ابزارهای سرمایه گذاری مختلف استفاده می‌کنید. هنگامی که می‌خواهید سرمایه گذاری‌های خود را بفروشید، عکس این عمل را انجام می‌دهید و پول نقد به آن حساب واریز می‌شود و سپس آن را برداشت می‌کنید.
هدف کوتاه مدت
اگر هدف سرمایه گذاری شما کوتاه مدت است، مانند اینکه در مدت یک سال به آن پول نیاز خواهید داشت، بایستی پول خود را در جایی نگه دارید که ریسک کاهش ارزش آن اندک و به راحتی در دسترس باشد. بهترین مکان برای این کار حساب بانکی با بازدهی نسبتاً بالا است. بله، یک حساب بانکی کاملاً غیر جذاب به نظر می‌رسد، اما چند ویژگی دارد. این گونه حساب یک مکان بسیار امن برای نگهداری پول شما فراهم می‌کند که اساساً ریسک اندکی دارد در حالی که بازده اندکی هم به شما می‌دهد، به علاوه هر زمان که بخواهید به راحتی قابل دسترس است. کافی است به بانک رفته و پول را برداشت کنید، ضمن اینکه می‌توانید مطمئن باشید پولی که سپرده گذاری کرده‌اید بعلاوه کمی بیشتر در حساب موجود است. این دقیقاً همان مزیتی است که در یک سرمایه گذاری هوشمند کوتاه مدت به آن نیاز دارید.
هدف بلند مدت
اگر هدف سرمایه گذاری شما یک هدف بلند مدت به معنی بیش از ۱۰ سال است باید خرید ابزارهای سرمایه گذاری با نوسانات کوتاه مدت و بازده بلند مدت، مانند سهام را در نظر بگیرید. توصیه‌های سرمایه گذاری در این گروه مانند نوشیدن آب از یک شیلنگ آتش نشانی است. اگر در مورد سهامی که می‌خرید مطمئن نیستید، بهتر است با سرمایه گذاری در یک صندوق، ریسک خود را توزیع کنید. صندوق‌های سرمایه گذاری در واقع روشی برای خرید سهام متنوع سازی شده است.
به عنوان مثال، شاخص بورس اوراق بهادار مجموعه بزرگی از سهام هر یک از شرکت‌های سهامی عام است. هنگام خرید سهمی از شاخص بورس در واقع سهام هر یک از شرکت‌های تجاری عمومی را به طور هم زمان خریداری می‌کنید. به این ترتیب، اگر شرکتی ورشکست شود یا دچار افت شدید شود به سختی متوجه تأثیر آن می‌شوید، از سوی دیگر اما اگر یک شرکت به سرعت رشد کند هم همین مسئله وجود دارد. شاخص تمایل دارد سلامت و رشد کلی بازار سهام را در یک بازه طولانی مدت کنترل کند (البته سال‌های بدی نیز در این میان وجود خواهد داشت).
هدف میان مدت
اگر هدف سرمایه گذاری شما یک هدف میان مدت است، باید به فکر افتتاح حساب سرمایه گذاری بوده و روی ترکیبی از دارایی‌ها سرمایه گذاری کنید. هدف میان مدت همان چیزی است که انتظار دارید طی یک تا ۱۰ سال به نتیجه برسد. موفقیت این هدف به میزان تحمل از دست دادن مقداری از سرمایه بستگی دارد.
هدف ایجاد ترکیبی از سهام، صندوق‌ها و اوراق قرضه‌ای است که با هدف شما تنظیم شده‌اند. هرچه ریسک بیشتری را تحمل کنید (یعنی داشتن مقدار معینی از وجه نقد در یک تاریخ دقیق از اهمیت حیاتی برخوردار نباشد)، می‌توانید به سمت اوراق قرضه و سهام متمایل شوید. هرچه ریسک کمتری را تحمل کنید (به این معنی که داشتن مقدار معینی از وجه نقد در یک تاریخ دقیق بسیار مهم باشد)، باید بیشتر به پس انداز معمولی متمایل شوید و مقداری اوراق قرضه را به آن اضافه کنید.
املاک و مستغلات
قطعاً می‌توانید صندوق یا سهام مربوط به بخش املاک و ساختمان را خریداری کنید. روش کار صندوق‌ها این است که هر سهم از این صندوق نمایانگر خرده مالکیت در بسیاری از املاک و مستغلات مختلف است. اگر پول زیادی برای شروع ندارید این تصمیم معمولاً روش خوبی برای شروع سرمایه گذاری است.
البته می‌توانید خودتان نیز املاک و مستغلات را خریداری کنید. افرادی که این کار را انجام می‌دهند اغلب برای شروع وام می‌گیرند. این روش به طور کلی ریسک زیادی را شامل می‌شود زیرا باید بتوانید از پس این نوع هزینه‌ها برآیید. (همچنین می‌توانید املاک را بصورت نقدی خریداری کنید، اما این روش معمولاً مستلزم داشتن پول زیاد جهت سرمایه گذاری است).
طلا یا بیت کوین
این سرمایه گذاری‌ها دارای سطح بالایی از نوسانات هستند، به این معنی که ارزش این سرمایه گذاری‌ها به سرعت در حال افزایش و کاهش است. طلا و بیتکوین سابقه گذراندن دوره‌های کاهش و افزایش ارزش زیادی را داشته‌اند. ممکن است در یک سال بازده عظیم یا ضرر و زیان هنگفتی کسب کنید. از طلا و بیتکوین می‌توان به عنوان بخش کوچکی از ترکیب سبد سرمایه گذاری استفاده کرد، اما اگر فقط روی آنها سرمایه گذاری کنید، ریسک زیادی متقبل شده‌اید و شانس زیادی برای رسیدن به هدف خود ندارید. به طور کلی، اگر برای هدفی پس انداز می‌کنید که برای چگونگی گذران زندگی مهم است، نمی‌توان پول را در دارایی‌های بی ثبات مانند طلا یا بیت کوین قرار داد. به چنین دارایی‌هایی به عنوان بخش کوچکی از پورتفوی خود نگاه کنید، بخشی کاملاً پرریسک که باعث افزایش ریسک کل می‌شود یا به عنوان کاری که به خاطر سرگرمی انجام می‌دهید.
اقلام کلکسیونی
بسیاری از افراد علاقمند به سرمایه گذاری در مجموعه‌های کلکسیونی خاص هستند. اگرچه می‌توانید از این طریق درآمد کسب کنید، اما باید همزمان دانش کاملی نسبت به کلکسیون‌ها داشته باشید و همچنین از نظر عاطفی به آنها وابسته نباشید (تا خود را نسبت به واقعیت‌های بازار نابینا نکنید). بطور کلی پیشنهاد نمیشود روی اقلام کلکسیونی سرمایه گذاری کنید، اگرچه وقتی موارد مهم زندگی خود را تحت پوشش قرار دادید این کار می‌تواند یک نوع سرگرمی باشد.
هرگز یادگیری را متوقف نکنید
معضلی که اغلب افراد را از همان ابتدای سرمایه گذاری عقب نگه می‌دارد ترس از اشتباه است. اگر در جایی سرمایه گذاری کنید که امسال فقط ۵٪ سود داشته باشد ممکن است گزینه دیگر ۱۰٪ درآمد داشته باشد، چنین تفکراتی اغلب منجر به انفعال می‌شود.
به یاد داشته باشید، صرف نظر از میزان بازدهی، بهتر است سرمایه گذاری کنید تا اینکه اصلاً تلاشی نکرده باشید. پولی که برای هدفی کنار گذاشته می‌شود، حتی اگر بشکل بی نقصی سرمایه گذاری نشده باشد به مراتب بهتر از آن است که سرمایه گذاری را به تعویق انداخته و یا اصلاً پولی کنار نگذارید.
سرمایه گذاری ابزاری است که می‌توانید همیشه در مورد آن بیشتر بیاموزید. تعداد بی شماری کتاب در مورد انواع سرمایه گذاری‌ها وجود دارد. اگر در مورد دانش سرمایه گذاری خود اطمینان ندارید، می‌توانید با خواندن کتاب، مطالعه مستندات مربوط به سرمایه گذاری، سایر ابزارهای سرمایه گذاری‌ها را بشناسید. به طور کلی اغلب افراد موفق پس از مدتی یادگیری به یک استراتژی کلی می‌رسند و پس از مدتی با کسب اطلاعات و دانش بیشتر آن استراتژی را اصلاح کرده و به آن پایبند می‌مانند.
در نهایت بهتر است قبل از اینکه حرکت بزرگی را به تنهایی انجام دهید با یک مشاور مالی، ترجیحاً مشاور مالی دارای حقوق ثابت، صحبت کنید. یک مشاور دارای حقوق ثابت، هزینه‌ای را از شما دریافت می‌کند اما انگیزه‌ای نخواهد داشت تا شما را به سمت هرگونه سرمایه گذاری‌ای سوق دهد. بلکه فقط می‌خواهد بهترین نتیجه را برای شما به ارمغان بیاورد.
سرمایه گذاری برای آینده یک قدم فوق العاده در مسیر موفقیت مالی است. این مسیر می‌تواند پرمخاطره باشد اما در صورت استفاده از ابزارهای درست سرمایه گذاری هوشمند، شناخت توان ریسک شخصی و آموزش کافی می‌تواند به نتایج مطلوبی ختم شود.
